Kişisel 3D yazıcılar , insanların yaratıcılıklarını ortaya çıkarmakta kullanabilecekleri en alışılmadık olanakları sunuyorlar. Thingiverse kullanıcısı AdditiveTech'in tasarladığı bu lazerli görsel şov aygıtı , gerçekten takdiri hakediyor. AdditiveTech bu iş için matemetik ve 3D yazıcıları biraraya getirerek çeşitli desenler ortaya çıkarmış. Thingiverse sayfasında 3 değişik görsel hazır olarak sunuluyor. Daha başka desenlerin oluşturulması da pekala mümkün. Lazer şovların ana mantığı , laseri belirli bir patika üzerinde hareket ettirerek gördüklerimizin gözümüzde ve beynimizde sanki gerçek bir şekilmiş gibi algılanmasına dayanır. Oysa ki ortada sadece küçük bir nokta halinde dolaşan lazer ışını vardır. 3D yazdırılmış şov aparatımızda da aynı mantık geçerlidir. Lazerin patikasını iki özel profilli kam belirler. Her desen için iki adet özel profilli kamın tasarlanması gerekir. Daha sonra elle çevrilen bir dişli mekanizma kamları harekete geçirir , kamlar lazer ışığını gezdirmeye başlar ve şov başlar. Bu sayfalarda sıklıkla değindiğim ve 3D tasarıma başlamak için en uygun ortamı sunan Tinkercad'e son olarak basit elektronik devre tasarlama özelliği eklendi. Bu sayede Tinkercad , sadece 3D tasarıma değil , aynı zamanda elektroniğe yeni başlayanların da tercih edebileceği bir ortam haline geldi. Tinkercad'e ücretsiz üye olduktan sonra kullanıcı panelinde hangi tasarlama ortamına girmek istediğinizi seçiyorsunuz. Ardından son derece basit yönergelerle (genellikle sürükle-bırak tarzı) tasarımlarınızı oluşturmaya başlıyorsunuz. Yeni elektronik tasarım ortamı 123d Circuits'in değişik bir versiyonu olarak karşımıza çıkıyor. Burada hem Tinkercad , hem de 123d Circuits'in arakasındaki ismin Autodesk olduğunu belirtmek gerekir. Autodesk bir süre önce 123d adı altındaki başlangıç seviyesi yazılımlarını diğer gelişmiş yazılımlarının içine taşıma kararı almıştı. 123d Circuits'in akıbeti Tinkercad'le birleşmek olmuş. Neresinden bakılsa en doğru seçim yapılmış. Maker hareketinin en önemli iki bileşeni 3D tasarım ve yazdırmayla , kişisel elektronik aynı çatı altında toplanmış. Autodesk'in 123d design yazılımı Fusion 360 ile yolları kesiştikten sonra yazılım geliştirilmesi durdurulan bir diğer başlangıç seviyesi yazılım oldu. Tinkercad ve 123d design'ın beraberce bulunması zaten anlamsızdı. Kullanımı daha basit olan Tinkercad , Autodesk tarafından 3D ve elektronikseverlerin başlangıç noktası olarak seçildi. Tinkercad'de tasarlanan devreleri oluşturan elektronik bileşenlerin bir listesine ulaşmak mümkün. Bu sayede projenizi oluşturduktan sonra gereken satınalmaları kolaylıkla bu malzeme listesinden takip edebilirsiniz.
Online teknik çizim kataloğu ve deposu olarak faaliyet gösteren CADENAS , CAD üzerine çalışan herkesin imdadına yetişiyor. Sadece 2015 yılında tasarımcılar CADENAS üzerindeki 152 milyon CAD çiziminden faydalanmışlar. 400'ü aşkın firmanın yüzlerce kataloğunu barındıran CADENAS PARTcommunity sayesinde tasarımcılar tabir yerindeyse tekerleği yeniden keşfetmek zorunluluğundan kurtuluyorlar. Projelerinde CAD çizimi daha önce yapılmış bir öğe kullanacaklarsa bu öğenin çizimini sıfırdan oluşturmak yerine CADENAS'ın CAD deposundan bilgisayarlarına indirip kullanabiliyorlar. PARTcommunity'i kullanmanın bir yolu da OnShape: OnShape , CAD ortamını tamamıyla bulut sistemine taşıyan , çizim yapmak için yüksek donanımlı bilgisayara gereksinimi ortadan kaldıran , aynı anda CAD çizimi üzerinde birden fazla kişinin çalışmasına olanak tanıyan , herşeyden ilginci yapılan çizimi kaydetmenize gerek olmayan ve tüm özelliklerinin kullanımı tamamıyla ücretsiz olan ilk yazılım olarak geçtiğimiz yıl içerisinde piyasaya sürüldü. OnShape'in CAD dünyasına getirdiği yeniliklerin sayısı bu saydıklarımla sınırlı değil. Mobil cihazlardan hatta cep telefonundan bile çizim yapabiliyorsunuz. Onshape bünyesinde pek çok uygulamayla entegre olmuş durumda. Bunların bir çoğunu ücretsiz olarak kullanmak mümkün.OnShape "App Store"da yeralan bu uygulamalar arasına yazımın başında belirttiğim CADenas PARTcommunity de eklendi. Dosyaların CADENAS'dan indirildikten sonra düzenlenebilmeleri tasarımcıya ayrı bir kolaylık sağlıyor.
Kişisel 3D yazıcıların en tanınan modeli diyebileceğimiz Prusa i3 modeli için yeni bir Slicer arayüzü yayınlandı: PrusaControl .
Henüz sadece Windows için betası yayınlanan yazılımın Mac versiyonu çok yakında çıkacak. PrusaControl , meşhur slicer yazılımı Slic3r'ın Prusa versiyonunun çıkmasından sonra görülen gereklilik nedeniyle düşünülmüş. Bu gerekliliğin özünü sadeleştirme oluşturuyor. Çünkü Slic3r , yeni başlayanlar için çok karmaşık bir arayüze sahip. Slic3r Prusa Edition'ın kullanıma sunulmuş olması , yazılımın bu doğasını değiştirmiyor. PrusaControl'de yazdırma ayarları belli başlıklar altında toplanarak , arayüze daha sade bir tasarım uygulanarak yazılımda kullanım kolaylığı sağlanmış. Birden fazla dili destekleyen PrusaControl'da kullanılabilecek dil sayısı ilerleyen zamanda artacak. Tasarım , 3D yazıcılar düşünüldüğünde hiç kuşkusuz en önemli konulardan birisidir. Bir 3D yazıcınız olsa bile eğer tasarım yapamıyorsanız , eliniz kolunuz bağlı demektir. Sürekli olarak diğer tasarımcıların modellerini yazdırmak , sizi hem bir rutine sokacak , hem de 3D yazıcınızdan aldığınız keyfi azaltacaktır. 3. sanayi devrimi de denilen 3D yazıcıların hayatımıza girmeye başlamasının asıl nedenlerinden birisi kişiye özel tasarımların yine kişiye özel olarak üretilmesidir. Size uyan tasarımı ancak kendiniz oluşturabilirsiniz. Ya da yanınızda bu işi sizin için yapabilecek birileri olmalıdır. Bu son seçenek açıkçası kulağa pek hoş gelmiyor. Çünkü ekstra maliyet getirecek ve zamanınızı alacaktır. Kişisel 3D yazıcı sektörünün önde gelen firmaları sürekli olarak sektörün bu zayıf yanını güçlendirici çaba içerisindeler. Yani tasarıma olan ilgiyi canlı tutmak , insanların tasarıma yönelmesini sağlamak , mevcut tasarımcıları ataletten kurtarmak için yeni aktiviteler geliştiriyorlar. Bence bunlardan en önemlisi ödüllü tasarım yarışmalarıdır. Firmalar kendi ürünlerinin daha fazla kullanıcıya ulaşması adına bu tarz yarışmalara sponsor olabiliyorlar. Sonuçta yeni kullanıcılar kazanmalarının yanında genel anlamda benzeri olmayan yeni ürünler ortaya çıkabiliyor. Dünyanın en büyük kişisel 3D yazıcı mağazası iMakr'ın 3d model deposu MyMiniFactory.com sitesi ve Autodesk Tinkercad ortaklığında , İspanyol bq 3D yazıcıları sponsorluğunda gerçekleştirilen tasarım yarışması yukarıda bahsettiğim amaçlara ve hedeflere fazlasıyla hizmet eder niteliktedir. Çeşitli ödüllerin dağıtılacağı yarışmaya 16 Temmuz'a kadar katılım yapılabilecek , kazanan 5 Ağustos'ta duyurulacak. Değişik temaların olduğu yarışmaya Tinkercad'de yapılan tasarımların , yine Tinkercad içerisindeki MyMiniFactory modülüyle sisteme yüklenmesi gerekiyor. Yarışma hakkında detaylı bilgi ve destekleyici dokümanlara bu linkten ulaşabilirsiniz.
Gün geçmiyor ki yeni bir 3D modelleme aracı karşımıza çıkmasın. Bu seferki aracımız , Apple'ın yeni nesil 3D touch tabletleri için geliştirilmiş , tamamıyla ücretsiz Model3D yazılımı. Uygulamayı test etme şansım olmadı. Ancak tanıtım dökümanlarından anlaşıldığı kadarıyla 3D modelleme işi oldukça basite indirgenmiş. Bu sayede 3D modellemede başlangıçta karşılaşılan bariyerler alçaltılmaya çalışılmış. Model3D'de istenirse 2D taslaktan yola çıkılarak veya doğrudan 3D tasarlayarak modellemeye başlama şansınız var. Verteks , kenar veya yüzeyler için geliştirilmiş komut sistemi , model üzerinde istenilen ayarlamaların kolaylıkla yapılmasına olanak sağlıyor. Apple 3D touch tabletin kalem özelliklerinden de uygulama içerisinde azami olarak faydalanılıyor. Geliştirici ekip , başlangıçta Model3D'yi adından da anlaşılacağı üzere , sadece katı modelleme için düşünmüşler. Render ve diğer yüzey renklendirme işlemleri için yeni çıkan Paint3D'nin kullanılabileceği kanaatindeymişler. Ancak kullanıcılardan gelen talepler yönünde çalışarak uygulamaya sonradan renklendirme özelliklerini de ilave etmişler. Model3D aldığı güncellemelerle gelişimini devam ettiriyor. Apple tabletinde denemek isteyenler bu linkten ücretsiz olarak kullanmaya başlayabilirler.
SLA tipindeki 3d yazıcılar , yüksek detaya sahip modellerin basılmasına olanak tanıdığı için dijital heykeltraşlar ve özellikle diş laboratuarları tarafından tercih edilen yazıcı tipi olmuşlardır. Yüksek fiyatlı olmaları kişisel kullanımının yaygınlaşmasını engellemiştir. Bunun yanında SLA tipi yazıcılardan çıkan parçaların mukavemetsel dayanımları da oldukça düşüktür. Baskılı parçalar uzun süre güneş ışığına maruz kalırlarsa kraker kıvamına gelmektedirler. Bu durum bu yazıcı tipinin sanayiide de kullanımının yaygınlaşmasının önüne geçmiştir. Yukarıda bahsettiğim özel kullanım alanları dışında pek tercih edilmiyorlar. Baskı hacimleri de oldukça küçük olduğundan tamamıyla spesifik ürünler için uygun olan yazıcı türleridirler. SLA yazıcılarının kullandığı reçinelerin kanserojen olması kişisel kullanım açısından bir diğer sakıncalı durum oluşturmaktadır. Tüm bu olumsuzluklarının yanında baskı kalitesi mükemmele yakın sonuç vermektedir. 3D baskı tekniğinin en önemli kozmetik sorunlarından birisi olan katman izlerinin yok denilebilecek kadar az olduğu SLA tekniğini kullanan yazıcıların fiyatları kullandığı lazer ve benzeri kürleme teknikleri nedeniyle aşırı yüksektir. Piyasada Titan serisi olarak bilinen SLA yazıcılarının üreticisi Kudo3d firması geçtiğimiz Mart ayında bütçe dostu bir yazıcıyı piyasaya sunmaya hazırlandıklarını açıklamışlardı. Bean adını verdikleri yazıcının Nisan ayında KickStarter'da fonlamaya açılması bekleniyordu. Proje küçük bir rötarla 30 Mayıs'da fonlamaya açılacak. Fonlamaya özel fiyatının 199 dolar olması bekleniyor. Belki bir miktar daha yüksek bir rakamla karşımıza çıkabilirler. Ancak fonlama sonrası proje başarılı olursa piyasa değerinin 1200 dolar civarında olması bekleniyor. KickStarter fonlaması için belirlenen fiyat normal satış etiketinin %17'si gibi bir rakama denk geliyor. Ocak - Şubat 2018 gibi kullanıcıya ulaştırılması planlanan Bean SLA yazıcısı , arkasında kendisini ispatlamış imalatçısı ve inanılmaz fiyatıyla kısa sürede başarıyla fonlanacağı kanaatindeyim. Tinkercad'den bu sayfalarda defalarca söz etmişimdir. Bana kalırsa 3D tasarıma başlamak için en uygun platformlardan birisidir. Öğrenmesi kolay ve kullanımı basittir. Geçtiğimiz günlerde Tinkercad'e , tasarladığımız bir objeyi doğrudan Thingiverse'de yayınlama özelliğinin geldiğini sizlere duyurmuştum. Şimdiyse aynı özellik MyMiniFactory için geçerli oldu. Bu sayede Tinkercad'e yeni ve önemli bir entegrasyon daha ilave edilmiş oldu. Bu entegrasyonlar tasarımcıya şüphesiz önemli bir zaman kazandırıyor. Adeta sosyal paylaşım sitelerinde paylaşım yapar gibi , tasarladığınız 3D dosyanızı yukarıda bahsettiğim 3D depolarında yayınlayabiliyorsunuz.
Bence faydalı bir yaklaşım... Microsoft'un 3d uygulamalarına bir yenisi daha eklendi: Paint3D . Aslında çok yakından tanıdığımız Microsoft Paint uygulamasına 3D özelliklerin eklenmesiyle ortaya çıkmış yepyeni bir yazılım , Paint3D. Eski Paint uygumasıyla uzaktan yakından pek fazlaca benzerliği kalmamış olan yeni yazılım Paint3D , kullanıcıya bambaşka olanaklar sunuyor. Paint3D , kullanıcı platformu Remix3D ile beraber düşünüldüğünde seçeneklerin sınırsız olduğu söylenebilir. Windows Creators Güncellemesi (tahminen güz aylarında yayınlanacak) ile beraber tüm dünyada kullanıma sunulacak olan Paint3D ve Remix3D platformu ABD'de kullanılmaya başlandı. Bugün bilgisayarımı açtığımda karşılaştığım güncelleme uyarısından sonra , yapılan güncelleme ile Paint3D'de bilgisayarıma geldi. İlk kurcalamalarım sonucunda elde ettiğim izlenimler şu şekilde;
Paint3D sadece 3D yazıcılar açısından değil , AR ve VR görsel oluşturma açısından da kolaylıklar sağlıyor. Paint3D'nin ne kadar ses getireceğini anlamak için Remix3D platformuna bir göz atmanız yeterli...
3D yazıcıların yaygınlaşmasıyla beraber evde kendi kendine ürün tasarlayan insanlar için yeni bir yol açılmış oldu. Artık son derece sofistike cihazların evde üretilmesi söz konusu. 3D yazıcılar başta olmak üzere yeni masaüstü teknolojileri sayesinde mümkün olan bu önemli imalat başarısı yeni bir çağın başladığını işaret ediyor olabilir. Özellikle "drone" denilen insansız hava araçlarının sunduğu olanaklardan bazılarını sıralayacak olursak , bu teknolojinin ne gibi faydaları barındırdığını kolayca anlayabiliriz:
Şöyle ki; Yeni bir amaca uygun drone tasarlamak gerektiğinde bu iş en hızlı bir şekilde 3D yazıcı desteği ile aşılabiliyor. Örneğin havadan görüntüleme amaçlı yeni bir kamerayı drone'a monte edebilmek için gereken yeni tür bağlantı elemanı , en kolay ve hızlı şekilde 3D yazıcıdan elde edilebilir. Ya da drone'nun faaliyeti esnasında kırılan bir parçasına ulaşmanızın en pratik yolu , en yakın yedek parçacı değil , elinizin altındaki bir 3D yazıcıdır. Drone'un yazdırabileceğiniz belli başlı bileşenleri arasında; gövde , iniş takımları , pervaneler , kamera bağlantısı ,anten tutucu ve darbeden koruyucu elemanları sayabiliriz. Tabii az önce söylediğim gibi modifiyeleri de en kolay şekilde 3D yazıcılarla yapabilirsiniz. Tüm bunlara ilave olarak drone'nun elektrik bileşenleri haricindeki parçalarının tamamını 3d yazdırma şansınız da var. Kişisel üretim çağının başlangıcına tanıklık ediyoruz...
|
Geçmiş Yazılar
March 2023
|