3D model arama motorlarına alternatif olarak ortaya çıkan 3dshap.es , sunduğu gerçek 3D model üzerinden benzer 3D modeller bulma özelliği ile gerçekten ilginç bir yaklaşım sergiliyor.
   Henüz Beta aşamasında olan web arama motorunda brep , dxf ,iges ,obj , step ,stl  veya vrml formatlarındaki 3D çizim dosyalarını arama motorunun ekranına sürükle bırak yöntemiyle bırakarak bu şekle benzer diğer 3D modelleri ekrana getirebiliyorsunuz. Arama esnasında 3dpartsource.com ve thingiverse.com'un geniş 3d model kütüphanesini kullanıyor. Arama motorunun algoritması ise 3dindustri.es ile aynı. 
   3D yazıcıların donanımsal gelişmesine paralel olarak içerik alanındaki gelişmenin bir kaç siteyle sınırlı kalması durumunu gören site yöneticileri bu alanda da geniş ufukların olduğuna inanarak bu işe kollarını sıvadıklarını belirtiyorlar.
   3dshap.es 3D model arama motoru , yeni bir yaklaşım getirirken , bazı işlerin kolaylaşmasını da sağlayacak. Örneğin bir projeniz için bir ara bağlantı parçasına ihtiyaç duydunuz , ancak başka alternatiflerin de projenize olabileceğini biliyorsunuz. 3D model üzerinden yapacağınız bir aramanın sonuçları size mevcut duruma en uygun (şekil veya ekonomik olarak) 3D modeli ekranınıza getirebilir.
   3dhap.es'de diğer arama motorlarında olduğu gibi kelime yazarak klasik tarz arama yapmanın da mümkün olduğunu antiparantez belirtmekte fayda var.
Arama motoruna dahil olan 3D model kütüphanelerinin sayısının ilerleyen zaman içerisinde artacağı öngörülüyor.

   Online ücretsiz çizim araçlarından Tinkercad , 3D çizim konusunda yeni olan bir çok kullanıcı için güzel bir başlangıç noktası. Tinkercad'de çizimi yapılan 3 boyutlu objelerin çoğunluğu 3D yazıcılarda sorunsuz şekilde yazdırılabiliyor. Tinkercad'den daha önce bahsetmiştik. Bugün ,  geçtiğimiz yıl içerisinde başlatılan ve günümüzde oldukça büyük bir 3D kütüphanesine dönüşen "Shape Generators" seçeneğinden bahsedeceğiz. JavaScript'den anlayan kullanıcıların diledikleri tarzda şekliller üretmesine olanak veren bir geliştirici platformu "Shape Generators" . 
   Kod yazılarak geliştirilen bu şekillerden Tinkercad ortamında yeni 3D şekiller türetmek olanaklı. Çizim yaparken bu şekilleri mizansene ilave edebilirsiniz. İlk yayınlanmaya başladığında Shape Scripts olarak duyurulan platform şimdiki adıyla devam ediyor. Her kullanıcı kendi kütüphanesini oluşturabilir , Autodesk'in çekirdek kütüphanesinden yararlanabilir. Shape Generator ile Tinkercad'in temel şekilleri ile oluşturulan sade şekillerin haricinde , özel 3D projelerin oluşturulmasında kolaylık sağlanması amaçlanmış.

Aşağıda Tinkercad'in standart olarak sunduğu baz şekillerden bir kısmını görüyorsunuz:

   Google'ın 3D teknolojilerine olan ilgisini biliyoruz. Geçtiğimiz zaman dilimi içerisinde başlattıkları Tango ve ATAP Projeleri Google'ın 3D teknolojilerine olan ilgisini gösteriyor. Temmuz 2014 içerisinde Avrupalı teknoloji girişimi drawElements'i de bünyesine kattılar. drawElements , Finlandiya merkezli bir teknoloji firması. Çalışmalarını Android işletim sisteminde 3 boyutlu grafik uygulamarı üzerine yoğunlaştırmış durumdalar. Android'in 3 boyutlu görüntü verilerini işlerken yaşadığı fragmantasyonları (sıkıntıları) sistematik yaklaşımlarla çözmeye çalışıyorlar. Daha fazla bilgiyi drawElements'in web sitesinden elde edebilirsiniz.

   Amerikan Havacılık Ajansı , NASA , uzaya gönderdiği araçlardan topladığı verileri ve uzayın keşfinde kullandığı bu araçların 3D yazdırılabilir modellerini ücretsiz olarak kullanıma açtı. Daha önceki bir blog yazımda NASA'nın 3D model sayfalarından bahsetmiştim. Şimdiki ise "yazdırılabilir" 3D modeller. NASA grafikerleri 3D modelleri STL formatında ve yazdırılabilir olarak da hazırlamaya başladılar. NASA bu girişimiyle insanların uzay çalışmalarına olan ilgisini canlı tutumaya çalışıyor. Bir süre önce Makerbot Thingiverse internet sitesinde NASA'nın katkılarıyla bir Mars Üssü Tasarım yarışması düzenlenmişti. 
   Bu tarz 3D modellerin uzay cisimlerinin yapılarının anlaşılmasında önemli bir rolü olduğu bilimadamları tarafından kabul ediliyor. Eğitim amaçlı materyal olarak ise eşi bulunmaz bir nimet niteliğindeler. 3D teknolojilerinin önemini kavrayan kuruluşlardan biri olarak NASA ilerleyen zaman içerisinde yazdırılabilir 3D model deposunu genişletmeyi amaçlıyor.

   ADOBE'nin Photosop'ta 3D yazıcılara destek vermeye başladığını daha önce yazmıştım. Photoshop'ta basit bir takım 3D objeleri 2D çizimlerden türetebiliyordunuz ve 3D çizimler Photoshop'a aktarılabilmeye başlanmıştı. Sonrasında bilgisayarınıza bağladığınız bir 3D yazıcıya Photoshop yardımıyla 3D yazdırma komutu gönderme olanağı sunulmuştu. Son güncelleme ile Photoshop'un desteklediği 3D yazıcı sayısında gözle görünür bir artış oldu. İlk uyumluluk versiyonunda sadece Makerbot Replicator 2 ve 3D Systems'in Cube 3D yazıcılarıyla uyumlu olan Photoshop , son güncelleme ile ZCorp,MCOR ve Solidoodle gibi 3D yazıcıları da desteklemeye başladı. Adobe Photoshop'un 3D yazıcılarına verdiği uyumluluk desteğinden sadece CC (Cloud) abonesi olan üyeler yararlanabiliyor.

   Tüm bu gelişmelerin yanında ADOBE , teknoloji dünyasından 1000 kadar geliştiriciye sektörün yönünü belirlemek amacıyla bir anket uygulamış. Çıkan sonuca göre teknoloji insanları önümüzdeki dönemde uygulama geliştiriciliğinin ve 3D yazıcıların teknolojiye yön veren alanlar olacağı konusunda hem fikir oldukları anlaşılmış. ADOBE'nin mobil alanına duyduğu artan ilgisini biliyoruz. ADOBE , mobil uygulama ve 3D yazıcı alanlarını önümüzdeki dönemde biraraya getirirse şaşırmamak gerekir.

   Uygulama geliştiricilerin , yeni bir sektör olan 3D yazıcılara olan ilgisi her geçen gün artıyor. Fakat mevcut durumda mobil 3D uygulaması fazla yok. Uzmanlar bu durumu uygulama geliştiricilerinin de işin detaylarına yeni yeni vakıf olmaya başladıkları ve yakın gelecekte birbirinden ilginç mobil 3D uygulamalarının çıkacağı yönünde değerlendiriyorlar.

   iMakr'ın 3D model deposu MyMiniFactory.com'un önderliğinde Dünya genelinde önemli anıt ve heykellerin 3D modelleri tek bir haritada buluşuyor. İsteyen bu harita üzerinden görmek istediği 3D modeli seçip tıklayabilecek ve 3D modeline ulaşabilecek. İsterse bu modeli 3D yazdırabilecek. Gerçekten büyük bir proje. 
   Proje , geçtiğimiz Nisan ayında start aldı. O zamandan bugüne 3D taraması yapılan ve modellenen anıtların sayısı 50'ye ulaşmış durumda. İşin bizim açımızdan ilginç bir yanı , projenin başında bir Türk tasarımcı var: Coşkucan Gürün.
   Her 3D modeli çıkarılan heykel veya anıt , Google maps'de işaretleniyor:

   Aşağıda proje kapsamında 3D taraması yapılan modellerden bazılarını görebilirsiniz. Proje ana sayfasına ise bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz. Önümüzdeki günlerde MyMiniFactory.com adresinde , 3D taramaların nasıl yapılması gerektiği konusunda bir kılavuz yayınlanacak.

   3D yazıcılarla ilgilenen bir çok kişiden taşınabilir 3D yazıcı olup olmadığı konusunda sorular aldım. 3D yazıcının taşınabilir olması , değişik mekanlarda görücüye çıkması insanların kafasında yeni iş modellerini canlandırıyor. Aslına bakılırsa haksız da değiller. Örneğin şu sıralar yaz mevsimindeyiz ve bir çok yerde (sayfiye olsun veya olmasın) açık hava gece pazarları kuruluyor. Bu pazarlarda genellikle Çin malı ucuz ürünler satılıyor. Böyle bir pazarda portatif 3d yazıcısıyla stand açan bir girişimci düşünün. Ne kadar ilgi çekeceği ve satış yapacağı aşikar. Pazara gelen insanlara , kişiselleştirilmiş telefon kılıflarından , takı malzemelerine veya evlerinde parçası kırılmış,kaybolmuş eşyalarını onarabilecek yedek parçalara kadar bir çok ürünü sunabilir.
   İnsanların bu talebinin farkında olan bir grup mühendis Portabee adı altında ilk versiyonu kit şeklinde olan bir 3D yazıcı geliştirmişler. Son olarak tamamıyla montajlı olan versiyonları Portabee GO'yu piyasaya sürdüler. 595 $ 'lık fiyatıyla hayli cezbedici özellikler sunuyor. Baskı hacmi , piyasaya yeni sürülen Makerbot Mini'den az da olsa daha büyük. Yapımcıları baskı kalitelerinin Makerbot ve Ultimaker'la kıyaslanabileceğini söylüyorlar. Bana göre tek eksi özelliği piyasada standartlaşmaya başlayan 0,4mm nozzle konseptinden uzaklaşarak 0,35mm çaplı nozzle kullanıyor olması. 50 micron çözünürlüğe kadar inmesi inanılır gibi değil. Tabii birebir kullanmadığım için kesin bir şey söyleyemiyorum. Ancak teknik özellikler listesinde bulunanlar bir hayli etkileyici. Portabee GO sadece PLA filamentini kullanıyor. İnternet mail listesine abone olanlara %5 indirim sunuyorlar.

   3D modellerin ana sitesi olarak halen Thingiverse liderliğini devam ettiriyor. Thingiverse alternatifi siteler zaman içerisinde ortaya çıkmaya devam ediyorlar. Bu yeni sitelerden en önemlisi Ultimaker'ın 3D model deposu olan Youmagine ve Fransız Cults3d siteleri.
   Thingiverse ve Youmagine'den daha önce bahsetmiştik. Şimdi biraz Cults3D'yi sizlere tanıtmak istiyorum. Thingiverse alternatifi dedik , çünkü bugün içerisinde 100.000'den fazla model barındıran Thingiverse'e alternatif olmak kolay değil. Cults ve Youmagine Thingiverse'e alternatif olabildiler. Çünkü içeriklerinde Thingiverse'de yayınlanan 3D modellerin yanısıra özgün sayılabilecek , kendi tasarımcılarının veya modellerini Thingiverse'de yayınlamayan tasarımcıların 3D modellerini de bünyelerinde barındırıyorlar.
   Bir süre önce bazı 3D tasarımcılar , Thingiverse'ün yayın politikasında yaptığı değişikliklere tepki olarak tasarımlarını bu siteden geri çekmiş ve kendilerine alternatif yeni yerler aramaya başlamışlardı. Bu ihtiyaçlardan ötürü ortaya çıkan sitelerden birisi Cults3d.
   Cults3d'ye üyelik diğerlerinde olduğu gibi ücretsiz. Temiz bir arayüze sahip. Barındırdığı 3d modellerin seçilerek siteye kondukları ilk andan itibaren hissediliyor. En azından herkes istediği tasarımı siteye yükleme hakkına sahip olsa da , bir kategori başlığını tıkladığınızda karşınıza o başlık altında siteye yüklenmiş en seçkin 3D modeller çıkıyor. Sonrasında arama sonuçlarını isteğinize göre ; tarih,fiyat,indirilme sayısı ve popülerliğine göre ekrana getirtebiliyorsunuz.

   Cults3d'ye kendi modellerinizi yükleyebilir , isterseniz kendi dükkanınızı oluşturabilirsiniz. Cults3d'de ücretli ve ücretsiz modeller birarada bulunur. Topluluk sayfasında çeşitli tasarımcılarla veya konuya ilgi duyan kişilerle görüş alışverişinde bulunabilirsiniz.
   Eğer aklınızda bir 3D modeli deneyimli bir tasarımcıya çizdirme fikri varsa , Cults3d sayfaları arasında daha önceki çalışmalarını inceleyebileceğiniz tasarımcılara iş verme olanağınız var.

   Günümüzde elbise almak istediğimizde ya bir mağazaya gideriz , ya da bir terziye gidip , tam ölçülerimize uygun bir elbise diktiririz. Bundan önce , çok değil bir 100 yıl kadar önce kitlesel üretim yapan fabrikalar yoktu , konfeksiyon sektörü bu kadar gelişkin değildi. Elbiseler bir terzinin marifetiyle yapılma durumundaydı. Konfeksiyon , yani toplu elbise üretim sektörünün gelişmesiyle terzilere olan ihtiyaç neredeyse kalmadı. Kişinin üzerinden ölçü almak yerine standart ölçüler kullanılmaya başlandı. Bunun sonucu olarak elbiseleri hazır alıp , sonradan bize uymayan ölçülerde düzeltmeler yapma yoluna gittik. Mezura kullanımı konfeksiyon döneminde de devam etti , ancak kullanım son derece azaldı. Gelecek zamanda öyle görünüyor ki artık mezura denilen araç hiç kullanılmayacak. İş tamamıyla dijital ortamda gerçekleşecek. Bunun ilk adımları atıldı bile. BodyHub denilen bir uygulama optik 3D tarayıcı ile vücudunuzun 3D dijital kopyasını çıkaracak ve bu datayı ilerdeki kullanımlar için saklayacak. Uygulama geliştiricisi BodyLabs adında bir firma.

   Firma yetkilileri ürünlerini henüz geliştirme aşamasında olduklarını belirtiyorlar. Ürün tam anlamıyla kullanıma hazır olduğunda , isteyen herkes bir kinect (veya Asus Xtion) optik 3D tarayıcısıyla kendi dijital kopyasını çıkarabilecek. Zaman içerisinde birikecek verilerden farklı milletlerin kendisine has vücut ölçü standartları çok daha net bir şekilde belirlenebilecek. Konfeksiyon fabrikaları bu dataları üretim bantlarında kullanabilecek. Ya da online elbise satan şirketler , vücut ölçü datalarını baz alarak müşterilerine tam uyacak elbiseleri hatasız bir şekilde gönderebilecekler.

   Uygulama ölçüleri 3D tarayıcıdan alıyor ve istenirse uygulama üzerinden el ile veri girişine izin veriyor. Mezuranın kullanımı en az seviyelere gelirken kişiye özel üretim yeniden canlanıyor. Bu nedenle uygulamanın kullanıcısı sadece kitle üretimi yapan şirketler değil, aynı zamanda terziler olacak. Ama mezuralarını eskiye nazaran çok daha az , belki de hiç kullanmayacaklar.

   3D yazıcıların maddeyi bir noktadan uzaktaki bir başka noktaya taşıt gerekmeden nakledebileceğimiz tek yöntem olduğunu biliyoruz. En azından bir cismin kendisi olmasa da kopyası için bu 3D yazıcılarla mümkün. Peki şimdiye kadar elimizde 3D dosyası dahi olmayan uzaktaki bir cismi taşıt kullanmadan yakınımıza getirmemiz mümkün oldu mu ? Yanıt , hayır , şimdiye kadar olmadı. Ancak NASA'dan bir grup bilim adamı tarihte bir ilki gerçekleştirerek ilk astro-fiziksel bir objenin 3D taramasını yaparak yeryüzünde 3D yazdırmayı başardılar.
   NASA araştırmacıları Avrupa Güney Gözlemevi'ndeki dev teleskopu ve X-Shooter denilen bir spektrogarf cihazını kullanarak Homunculus Nebula'sının detaylı 3D haritasını ve modelini çıkarmayı başardılar. Bununla da kalmayıp 3D yazıcıda yazdırarak nebulayı ellerinde tutabilecekleri somut bir cisim haline getirdiler. Araştırmacılar yapılan bu modelleme sayesinde nebulaların oluşumunda yeni ve gerçekçi sonuçlara vardıklarını , eski teorilerin yerine yeni ve gerçekçi bulguları koyduklarını söylüyorlar.
   Bu nedenle yazımızın başlığını "ilk ışınlama gerçekleştirildi" olarak seçtim. 3D yazıcılar , bir zamanların popüler TV dizisi Star Trek'de (Türkiye'de Uzay Yolu olarak biliniyor) insan ışınlamaya yarayan ve dizideki adı "replicator" olan insan ışınlama cihazlarına benzetilir. Burada bu benzetmenin bir anlamda gerçekleştiğini gördük. Eğer siz de Homunculus Nebulası'nı 3D yazdırmak istiyorsanız , 3D dosyasını buradan indirebilirsiniz.