 ABD'nin en önemli müzelerinden olan Smithsonian Müzesi , 3D katalog çalışmalarına devam ediyor. Ülke ve dünya tarihi açısından önemli objeleri gelecek kuşaklara ve dünyanın her tarafındaki insanlara tanıtmak amacıyla yürütülen projede Ay'a ilk insanı götüren Apollo-11 modülünün detaylı ve 3D yazdırılabilir dijital dosyaları herkesin kullanımına sunuldu. Oldukça zahmetli birçabanın ürünü olan bu 3D modelde Apollo-11 komuta modülü tüm detaylarıyla izlenebiliyor. Modülün içi ve dışı çok net ve detaylı bir şekilde haritalanmış. Hatta uçuş esnasında astronotların modül duvarına yazdıkları notlar dahi görülebiliyor. Apollo-11 modülünün 3D modeli oluşturulurken 3D tarama tekniğinden yararlanılmış. Hem lazerli hem de fotoğraf (fotogrametri) 3D tarama tekniği beraberce kullanılmış. Çok büyük miktarda verinin işlenmesi sonucu bu detaylı çalışma ortaya çıkmış. Smithsonian , Apollo-11 komuta modülünün 3D yazdırılabilir , 3D renkli (renderlı) ve ham olmak üzere üç değişik versiyonunu kullanıcıların beğenisine sunmuş. Doğal olarak her türdeki dosyanın büyüklüğü diğerinden çok farklı. Tüm bunların dışında yakın zamanda tarama verilerinde kullanılan tüm dataları işlenmemiş olarak sisteme gireceklerini dip not olarak belirtiyorlar.
Daha fazla bilgiyi Smithsonian'ın proje için oluşturduğu sayfalarda bulabilirsiniz.
İnternette gözüme çarpan ilginç bir projeyi sizlerle paylaşmak istiyorum. Buna aslında proje denmesi pek doğru olmaz , sanırım. Olsa olsa yeni nesil bir iş fikri denilebilir. Oyun geliştiricisi Legacy Interactive'den 3D yazıcılar için modüler kitler içeren paketler. Kitlerden kendi saatinizi veya gitarınızı evde toplama imkanınız var. Paket içerisinde objenizi toplamak için gereken metal parçalar ve kılavuzlar sunuluyor. Proje bir yıl önce başlamış. Yeni modellerin eklenmemiş olması , tüketicilerden ilginin az olduğunu gösteriyor. Fakat 3D yazıcı sahiplerinin sayısının her yıl katlanarak arttığı düşünüldüğünde , bence bu mükemmel konsept yaygınlaşacaktır. Tabii ki oldukça önemli bir 3D tasarım eforu gerektiren , deneyimli tasarımcıların üretebileceği modeller bunlar. Emek oldukça yoğun olduğu için talebin de buna göre olması gerekir ki devamlılık sağlanabilsin.Düzenlemek için buraya tıklayın. Saat kiti 100 TL'dan ve gitar kitiyse 130TL'den satışa sunulmuş. 3D baskı maliyetini de bunlara eklediğimizde ortaya gerçekten herkesin kolayca erişebileceği hesaplı ürünler çıkıyor. Bu modeller başlı başına birer eğitim modeli olarak bile kullanılabilirler. Daha fazla bilgi için easy3dprintkits.com adresine bakılabilir.
Bu sayfaları takip ediyorsanız Tinkercad hakkında az çok bilgi sahibisinizdir diyebiliriz. Tinkercad , Autodesk'in en temel 3D tasarım aracıdır. Öğrenmesi ve kullanması çok kolaydır. Sadece kurcalayarak bile kolayca öğrenmeniz mümkün. Tinkercad'i ortaokul öğrencilerinin sıfırdan akıcı bir şekilde öğrenme süreci 1 haftada kadar sürmektedir. Tinkercad'i bir Autodesk ücretsiz hesabı oluşturduktan sonra kullanmaya başlayabilirsiniz. Tinkercad , tarayıcı (browser) temelli ve bulut ortamını kullanan bir yazılım. Bu nedenle bilgisayarınıza kurmanıza gerek yok. Tinkercad , geçtiğimiz günlerde önemli bir güncelleme daha aldı. Henüz "Beta" sı yayınlanan bu sürümde eğlenceli bazı özellikler göze çarpıyor. Tinkercad'in bu yeni versiyonunda göze çarpan yenilikler kısaca şöyle;
Kuzey Amerika'nın en büyük model tren müzesi olan San Diego Model Tren Müzesi (SDMTM)yetkilileri , 3D yazıcıların ilginin azaldığı model trenciliği yeniden canlandırabileceğini düşünüyorlar. Model trencilik , meraklılarının çoğunluğunu belirli bir yaşın üzerindeki insanların oluşturduğu bir hobi olarak bilinir. Gençler arasında pek tercih edilen hobi türleri arasında olmasa da , yaş ilerledikçe insanlarda bu ilgi oluşabilmekte. Ve son yıllarda model tren konusunda koleksiyon yapan ve bu hobiye ilgi duyanların sayısında bir azalma var. Bunun pek çok nedeni olabilir. Ama önemli bir neden olarak kaliteli modellere erişmenin ,sınırlı sayıda üretildiklerinden , zor olması gösterilebilir.  Model trenciliğe olan ilgiyi yeniden canlandırabilmek için SDMTM yetkilileri , ziyaretçilerine ve üyelere yönelik 3D kursları düzenlemeye başlamışlar. Bu sayede insanlar hem yeni maketler tasarlayabilecek , hem de mevcut tasarımları 3D yazdırarak koleksiyonlarına katabilecekler. Üstelik dünyanın neresinde olursanız olun , bir 3D yazıcıya erişiminiz varsa , her yerde bu modelleri çoğaltabileceksiniz. SDMTM 'de online CAD yazılımı OnShape kullanılarak 3D model oluşturulması öğretiliyor. OnShape tüm özellikleriyle ücretsiz olarak kullanılabiliyor. Eğer çizim sayınız 10 adeti aşarsa ve size ayrılan 5 GB MB kotanız dolarsa isterseniz aylık abonelik bedeliyle yazılımı kullanmaya devam edebiliyorsunuz. Amatör kullanımda bu sınırları aşmanızın pek mümkün olmadığını hemen ekleyeyim...
Sadece model trenlerin değil , dioramada yer alan diğer objelerin de 3D yazdırılması mümkün. 3D yazdırmanın model meraklıları tarafından kullanılmaya başlanması bir anlamda hobiseverin doğrudan maket üretimi yapması demek oluyor. Koleksiyonunda olmasını istediği parçaları , kendi arzusuna göre tasarlayabilmesi bir hobisever için önemli bir şey olmalı... Formula yarışları değişik kategorilerde yapılsa da en bilineni hiç kuşkusuz F1 kategorisinde olanıdır. Bir F1 aracı özel aerodinamik yapısıyla gerçekten güzel bir görsel teknolojik objedir. Daniel Norée , OpenRC F1 arabası projesinde RC (uzaktan kumandalı) araç meraklıları için tamamen ücretsiz olarak indirebilecekleri 3D yazdırılabilir dosyaları ve gerekli malzeme listesini sunuyor. Norée'nin F1 haricinde OpenRC Truggy ve Open Railway Project gibi bir dizi açık kaynaklı (herkesin erişimine açık) çalışması da bulunuyor. Bu yazımızda Norée'nin F1 projesinden bahsedeceğim.  OpenRC F1 'de şimdiye kadar olan deneyimlerini birleştiren tasarımcı , ortaya görselliği yüksek olan bir model koyuyor. F1 arabasını isterseniz fonksiyonel olarak kullanabilir yada tamamıyla görsel amaçlı olarak sergileyebilirsiniz. Tercih size kalmış. Eğer görsel amaçlı yazdırmayı düşünüyorsanız 3D yazdırılmış parçalar haricinde çok az takviye parçaya ihtiyaç duyacaksınız. (Bir kaç M3 civata ve somun hepsi bu kadar) Yazdırma işlemine genel anlamda bakıldığında tamamıyla PLA malzemesi kullanılmış. Sadece tekerleklerin lastik kısımlarında esnek malzeme tercih edilmiş. (TPE). Normal ölçüdeki bir F1 yarış arabasının 1:10 ölçeğinde modellenmiş olan bu çalışmanın küçük baskı tablasına sahip yazıcılarda yazdırılması mümkün. Değişik tipte F1 tekerlekleri için gereken jant ve lastik modelleri de tasarıma eklenmiş. Lastiklerden söz etmişken hemen belirtmekte fayda var. İsterseniz , OpenRC grubundan bir diğer tasarımcı olan Thomas Palm'ın değişik F1 jant ve lastik çalışmalarını bu linkten yine ücretsiz olarak indirebilirsiniz. OpenRC F1'in yazdırılabilir dosyalarını hemen hemen tüm 3D depolarında bulabilirsiniz. Ancak tasarımcının diğer çalışmalarını da görmek isterseniz , en iyisi web sitesine bir göz atmanızdır. 3D yazıcıları besleyen en önemli kaynak olan 3D modellerin oluşturulmasında farklı yollar mevcuttur. 3D tarama , parametrik modelleme veya dijital heykeltraşlık olarak farklı ana başlıklarda toplayabiliriz. Son zamanlarda ortaya çıkan ve "üretken tasarım" adı verilen , geçtiğimiz yazımda bahsettiğim yeni türler de vardır. Pixologic firmasının geliştirdiği ve şimdiye kadar yayınlanan en iyi "dijital heykeltraşlık" yazılımlarından birisi olan ZBrush'ın ücretsiz versiyonu Sculptris'i 3D yazıcıları kullanan pek çoğumuz biliriz. Sculptris'de ZBrush'ın temel öğelerini bulmak mümkündür. Ancak ZBrush'daki araçlar açık ara Sculptris'in önündedir. İki yazılımın birbirleriyle kıyaslanması bile hata olur. Şimdilerde Pixologic , bu iki yazılımın arasında yer alan ve 3D yazıcılar da düşünülerek tasarlanmış yeni yazılımları ZBrushCore'u piyasaya sundu. ZBrushCore , adından da anlaşılacağı üzere ZBrush yazılımının çekirdek öğelerini barındıran bir yazılım olarak tasarlanmış. Pixologic , ZBrushCore'un fiyatını 150 dolar olarak belirlemiş. Bu rakam , piyasa satış fiyatı binlerce dolar olan ZBrush'a nazaran pek çok kullanıcı tarafından daha kolay erişilebilir bir seviyede olmuş. Üstelik , ZBrush'ı satın alıp , pek çok özelliğini kullanmayan tasarımcıların sayısı hiç de az değil. Yani , kullanılmayan özelliğe de para ödenmesi gibi bir durum söz konusu. ZBrushCore bu durumu ortadan kaldırıyor. Pixologic , yazılımı piyasaya sunarken deneyimli tasarımcılar tarafından hazırlanmış , eğitim videolarını hazırlatmayı da ihmal etmemiş. Özellik olarak ZBrush'tan daha az araç barındırması nedeniyle ZBrushCore'u öğrenmesinin ve alışılmasının daha kolay olacağı söylenebilir. Sonuç olarak ; görünen o ki , 3D yazıcılar ve 3D yazılım eko-sistemi önümüzdeki zamanda gelişimini devam ettirecek.
"Üretken Tasarım" deyimi , "Generative Design" İngilizce sözcüklerinin Türkçe karşılığı olarak kullanılabilir. Ya da önümüzdeki günlerde bu deyime yeni Türkçe karşılıkları bulunabilir. Çünkü gelecekte bu iki sözcüğü oldukça çok duyacağız gibime geliyor. Klasik tasarım prosesinde insan tüm kriter ve ölçüleri belirleyen bir numaralı faktör olarak karşımıza çıkar. Bilgisayar sadece bir araçtır. Tıpkı kağıt veya kalem gibi , bilgisayar , tasarımcı tarafından tasarımın oluşturulmasında bir araç olarak kullanılır. "Üretken tasarım"daysa bilgisayarlar da tasarım sürecine katılırlar. İlk tasarımı insan oluşturur veya kriter ve kıstasları insan belirler. Daha sonra, bilgisayar 4 ayrı tipte tasarım sürecine katılabilir:
 Kısaca özetleyecek olursak "üretken tasarımda" bilgisayarlar tasarım sürecine dahil olurlar. İlk tasarımı oluşturan insandır ve tasarımın genel anlamda kontrolu insana aittir. Gereken parametreler insan tarafından bilgisayara tanımlanır. Bilgisayar modelin kullanım amacına yönelik olarak model üzerinde maliyet düşürücü ve/veya özellik geliştirici yeni yapıları model üzerinde oluşturur. Aşağıda, değişik endüstrilerin bu yeni tasarım yaklaşımını nasıl kullandıklarına dair örnek videoları izleyebilirsiniz: Mevcut klasik üretim metodlarıya elde edilmesi güç olan bu bilgisayar üretimi karmaşık yapılar , 3D yazıcıların yaygınlaşmaya başlamasıyla gündeme gelmeye başladılar. Bu nedenle "üretken tasarım" kavramı , gelecekte de CAD gündemini uzunca bir süre meşgul edeceğe benziyor.
3D yazıcılar yaygınlaştıkça , değişik tipte modellerin sayısı da hızla artıyor. Piyasada kartezyen veya delta tipi yazıcılar mevcut. Ayrıca yazıcınızı kendiniz toplayabilir veya hazır olarak satın alabilirsiniz. Kısacası 3d yazıcı sektöründe çeşitlilik bir hayli fazla. Peki en iyi yazıcı hangisi ? Baskı kalitesi en iyi olan yazıcı markası nedir ? Bu sorulara hemen yanıt verilemeyeceği çok açık. Fakat yaklaşık bir değer elde etmek ve yazıcının baskı kalitesi hakkında bir ipucu elde etmek için bir yöntem var. Test objeleri kullanmak. Test objeleri yazıcıların değişik kapasitelerini test etmek için tasarlanmış , genellikle işlevselliği olmayan 3D modellerdir. Bu modellerden amaçlanan yazıcının performansını ortaya çıkarmaktır. Yazıcının bir veya daha fazla kabiliyetini test etmeye yönelik mevcut pek çok test objesi var. Bunlardan istediğiniz birisini yazıcınızı sınamak için seçebilirsiniz. Fakat içlerinden bir tanesi yazıcının en fazla sayıda özelliğini tek baskıda test edebiliyor.
Bu yazımda , son zamanda popülerliği oldukça artan bir test objesinden söz edeceğim: 3D Benchy.
Bizim Karadeniz takalarına benzeyen bu minik (6cm boyunda) obje İsveç merkezli tasarım ve 3D firması Creative-Tools tarafından dizayn edilmiş. 3D yazıcıların köprüleme özelliğinden , kavis alma becerilerine , düzgün kule oluşturabilme yeteneğinden (z-ekseni kalibrasyonu) kademe yapma yeteneğine kadar pek çok özelliğini gözler önüne serebiliyor. Burada hemen hatırlatalım : Teste başlamadan önce yazıcınızın tüm ayarlarını olması gereken en iyi seviyeye getirmelisiniz. Aksi halde yanıltıcı sonuçlar alınabilir. 
Mevcut 3D model depolarının hemen hemen tamamından ücretsiz olarak indirebileceğiniz 3D Benchy STL dosyası , sadece Thingiverse'de şimdiye kadar 100,000'den fazla sayıda indirilmiş. Görünen o ki 3D Benchy , endüstri standartı olma yolunda ilerliyor. tasarımcısı Creative-tools firması tarafından adeta üzerine titrenilen 3D Benchy'nin kendine ait bir internet sitesi dahi var. Buradan modelin tüm teknik detayından , nasıl kullanılması gerektiğine kadar pek çok bilgiye ulaşabilirsiniz.
3D Benchy ile sadece yazıcınızı değil , aynı zamanda yazılımınızı da test etmiş oluyorsunuz. Zira donanım ve yazılımı birbirinden ayrı düşünmek mümkün değil. Sosyal medyada #3D Benchy hashtagiyle yapılan fotoğraf paylaşımlarından ; çeşitli yazıcıların , çeşitli yazılımlarda ortaya koyduğu performansları gözlemleyebilirsiniz. Bu fotolara aynı zamanda 3D Benchy web sitesinden de ulaşılabilir. 3D Benchy'nin ölçüleri belli olduğundan , baskısını aldıktan sonra model üzerinden bir kumpasla yapacağınız ölçümler , çıktınızın ne kadar hassas olduğunu size gösterecektir. Söz gelimi baskınızın boyu gerçekten 60mm olarak mı gerçekleşti ? Ya da çatı uzunluğu gerçekten 23mm mi?
Az önce de bahsettiğim gibi , piyasada çok sayıda tipte yazıcı ve bunlarla kullanılan yazılım var. Bizler hem yazıcının baskı kalitesine karar verebilme , hem de yazıcıları birbirleriyle kıyaslama adına test modelini yazdırıyoruz. Burada tüm test modellerinde olduğu gibi , yazdırdığımız 3D Benchy'i değerlendirirken de aynı şeyi yapmalıyız. Yani yazıcımızın modeliyle beraber , kullandığı yazılımın adı ve modeli ve ayrıca kullanılan baskı ayarları dikkate alınarak bir değerlendirme yapılmalıdır. Kullanılan malzemenin iyi kondisyonda (rutubet içeriği kabul edilebilir oranda) ve yazıcının ayarlarının düzgün yapılmış olduğu zaten teste başlamadan önce yapılması gerekenlerin olmazsa olmazlarındandır.
Autodesk'in ücretsiz olarak kullanıma sunduğu MeshMixer , 29 Kasım 2009'dan bugüne kadar büyük gelişim gösterdi. Önceleri kendine ait bir sitesi olan MeshMixer , daha sonra 123dapp.com'da Autodesk'in diğer üç boyutlu yazılımlarıyla beraber ücretsiz olarak kullanıma sunulmaya devam etti. Şimdiyse artan kullanıcı sayısı nedeniyle tekrar , kendi internet sitesinde , daha detaylı kullanım kılavuzlarıyla beraber yine ücretsiz olarak sunulmaya devam edilecek. Autodesk'in 3D yazıcılara dosya hazırlama aracı diyebileceğimiz MeshMixer'ın maharetleri saymakla bitmez. Yüksek poligon sayılarına sahip 3D modellerle çalışmayı seven yazılımda , 3D tarama verilerinden elde edilen 3D modelleri bile düzenleyebilirsiniz.  Meshmixer.com ve mmmanual.com olmak üzere iki ayrı alan adı altında faaliyete geçen sitelerde MeshMixer ekibinin hazırladığı doküman ve videoların yanında üçüncü partilerin Meshmixer'la ilgili olarak hazırladıkları kaynaklar da yer alacak.
Uzunca bir süredir günlük bazda kullandığım MeshMixer'da önceleri yeralan pek çok "bug" (aksama) giderildi. Akıcı ve nadiren kendi kendini kapatan bir yazılım olan MeshMixer'ın , üzerinde çalıştığınız dosyayı , istenmeyen bu tarz bir kapanma sonrasındaki ilk açılışta geri getirme özelliği de bulunuyor. MeshMixer'ın kişisel 3D yazıcılarla haşır neşir olan herkesin mutlaka bilgisayarında bulundurması gereken bir uygulama olduğunu bir kez daha belirterek yazımızı burada noktalayalım. |
Geçmiş Yazılar
March 2023
|
RSS Feed
Hizmetlerimiz3 boyutlu baskı
3 boyutlu çizim |
Hakkımızda |
Destek |
|
