Bu sayfalarda kişisel 3d yazıcıların değişik veya alışılmadık kullanım alanlarından bahsetmeye devam ediyorum. Bugünkü örneğim 3d QR kod üretimine yarayan küçük bir uygulama hakkında olacak. Bu uygulamayı ücretsiz olarak kullanabiliyorsunuz. Uygulama, Felix Stein isminde bir Alman Yazılım geliştirici tarafından oluşturulmuş. Geliştiricinin değişik alanlarda çeşitli uygulama geliştirme denemelerine verdiğim linkten ulaşabilirsiniz.

   QR veya kare kodları akıllı telefon kullanıcısı olan herkes bilir. Fakat çok sık kullanmayız. Günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkan barkod'ları da benzer şekilde çok sık taratma gereksinimi duymayız. QR kodlar barkod'lara göre daha sonra hayatımıza girdiler. Aslına bakılırsa QR kodlar, barkodlara nazaran daha fazla kullanım alanına sahipler. QR kodların barkodlar gibi bir sınıflandırmaya tabi olmadan kullanıcı tarafından kolaylıkla üretilebilmeleri en önemli avantajlarıdır diyebiliriz.

   Peki QR kodları bir A4 kağıda çıktı almak varken, neden üç boyutlu olarak çıkarma gereksinimi duyalım?

   Bu sorunun yanıtını tamamen görsellikte aramak gerek. QR kodu daha göze çarpar bir hale getirmek için 3d tercih edilebilir. Söz gelimi özel bir alanda wifi şifresini heryere kağıda çıktı alıp, iliştirmek yerine duvara 3d olarak görselleştirilmiş bir şekilde asabiliriz.

   Bugün tanıtacağım araç haricinde daha başka 3d QR kod üreteçlerinin mevcut olduğunu belirtmek isterim. Fakat, QR2STL üreteci görselleştirme alanında benim karşılaştığım en ileri platformlardan birisidir diyebilirim. Burada QR kodun neredeyse tüm 3d parametrelerini kontrol edebiliyorsunuz. Değişik tarzlarda aynı sonucu veren QR kod oluşturulabiliyor. Örneğin şehir merkezi temalı bloklardan oluşan bir QR kod oluşturabilirsiniz. Karşıdan bakıldığında veya kod taratıldığında sizi ilgili yere yönlendirecektir. Yada QR kodunuza açıklayıcı bir not iliştirebilirsiniz.

   

   QR2STL ile karekod içerisine  çeşitli bilgileri gömebiliyorsunuz. Yazı, link, e-posta, numaraya sms, wifi şifresi, kartvizit gibi. Ayrıca yeni eklenen bir özellik olarak Spotify içerisinden linkleri de paylaşabileceğiniz bir kısmı var. 

   Özetle QR2STL eğer kare kodlara ilgi duyuyorsanız denemeniz gereken uygulamalardan biridir. Geliştiricisinin belirttiği gibi sürekli yeni özelliklerin eklendiği bu küçük uygulamanın gelişim süreci, kabarık güncelleme kütüğüne bakıldığında görülebilir.

   Yazdırılabilir 3d modeller denildiğinde akla ilk gelen yerlerden biri hiç kuşkusuz Thingiverse.com internet sitesidir. Kişisel 3d yazıcıların gelişmesine çok büyük katkıları olan Brooklyn merkezli Makerbot firmasının sahibi olduğu Thingiverse, son zamanlarda gelişen arayüzüyle kullanıcılarına daha modern bir tarzda hizmet vermeye devam ediyor. Thingiverse'ün mobil uygulamaları da mevcuttur. (Tabletler için uygulaması yok).

    Thingiverse çok ziyaret edilen bir 3d model deposu olsa da, arka planda yaşanan bazı gelişmeler Thingiverse sitesini zora sokmaya devam ediyor. Örneğin açık kaynak kodlu olarak başladığı serüvenine Stratasys firması tarafından satın alındıktan sonra mecburen kapalı sisteme dönmek zorunda kalan Makerbot'un Thingiverse'e olan yaklaşımı değişti. Bunun sonucu olarak siteden gelir elde etmeye yönelik hamleler başladı. Reklam alma, yüklenen modeller üzerinde hak iddia etme gibi. Doğal olarak bu durum açık kaynak topluluğunun hoşuna gitmedi ve kimi kullanıcılar yükledikleri 3d modelleri başka internet sitelerine aktarmaya başladılar. Thingiverse'e rakip yeni 3d model depoları ortaya çıktı. (MyMiniFactory, YouMagine, Cults3d, PinShape v.s.). Thingiverse ücretsiz kullanıma göre düşünülüp yayın hayatına geçtiği için bu siteyi kâr eder hale getirme konusundaki sıkıntılar Stratasys firmasının da canını sıktığından uzunca süre Thingiverse ile fazlaca ilgilenmediler. Arayüz uzun süre değişmedi, Customizer'da sık sık sorunlar yaşandı ve siteye bağlantı problemleri gündeme geldi, mobil uygulamaların çalışmalarında sıkıntılar yaşandı. Bir tablet uygulaması geliştirme zahmetine katlanmadılar.

   3d yazıcılara olan yoğun ilgi olduğunu görenler, bu açığı doldurmak ve fırsattan faydalanmak için iyi işlemeyen Thingiverse'e  alternatif bir kanal olarak "3d geeks" mobil uygulamasını yayına aldılar. Bu arada 3d geeks'in tabletlerde çalıştığını belirteyim. 3d geeks, bana kalırsa Thingiverse mobil uygulamalarından çok daha fazlasını sunuyor. 3d geeks üzerinden octoprint uygulamasına bağlanarak 3d yazıcınızı, eğer uygun bir donanıma sahipse, mobil cihazlar aracılığıyla komuta edebiliyorsunuz. Takip ettiğiniz kullanıcı, model ve konularla ilgili olarak mobil cihazınızda uyarı bildirimleri alabiliyorsunuz. 

   3d geeks ile neler yapılabildiğine değinmeden önce uygulamanın ücretli ve ücretsiz versiyonlarının olduğunu belirtmek isterim. Ücretsiz versiyondaki reklam alanı zaman zaman dikkati dağıtabiliyor ve internetinizden lüzumsuz yere veri çekebiliyor. Ücretli versiyonun fiyatı son hatırladığım kadarıyla 25 TL'nin üzerindeydi. Açıkçası, bir internet sitesinden daha fazla faydalanmaya yönelik olarak düşünülmüş bir uygulamaya göre biraz pahalı bir fiyatı var. Ücretli versiyonu kullanabilmek için Premium anahtarını barındıran bir diğer uygulamayı cihazınızda 3d geeks uygulamasıyla beraber barındırmanız gerekiyor.

   Gelelim 3d geeks'in sunduğu diğer özelliklere, (Thingiverse uygulamasında olan bütün özelliklere ek olarak getirdikleri):

• AstroPrint entegrasyonu,
• OctoPrint entegrasyonu,
• Özelleştirilebilir dashboard (kullanıcı arayüzü),
• Gelişmiş ve özelleştirilebilir bildirim uyarı sistemi,
• Modern, gözü yormayan ve özelleştirilebilir uygulama arayüzü,
• 3d modelleri daha kolay yazdırabilmek amacıyla Google Drive, Dropbox, OneDrive ve Amazon Drive gibi servislere yükleyebilme. (Bulut entegrasyonu).
• Çeşitli markaların 3d filament değerlerinin yer aldığı veri tabanı,
• Tabletlerde kullanılabilme
• OctoPrint için geliştirilen ve hatalı yazdırma olduğunda uyarı verip, işlemi durdurmayı sağlayan "Spaghetti detective" uygulamasına bağlanabilirlik.
• Google Chrome entegrasyonu. (Uygulama içerisinden seçtiğiniz 3d modelleri masaüstü bilgisayarınıza gönderip orada görüntülemeye yarar.)
• Sürekli güncel tutulan bir uygulama ve aktif destek ekibi.

   Ve son bir hatırlatma:
  Bu yazının yazıldığı gün ve sonraki gün için, 3d geeks Premium versiyonunu ücretsiz olarak dağıtıyordu. Vakit kaybetmeden indirip bu güzel uygulamayı tam sürüm kullanmanızı öneririm. Ücretli versiyonu indiremeseniz bile ücretsiz versiyon da işinizi fazlasıyla görecektir.

İyi 3d baskılar,