3D yazıcılar , imalat sektörünü şekillendirmeye devam ediyor. Yazıcıların otomobil imalatında kullanımına şahit olduk. Bugünkü örneğimiz ise "Manken İmalatı".

   Yıllar önce TV'de bir belgesel programında (sanırım Discovery Kanalı'ndaki "Nasıl Yapılır ?"dı) giysi mankeni imalatını anlatan bir sunum izlemiştim. İnanılmaz bir işçilik ve el emeği söz konusuydu. Manken son aşamaya gelinceye kadar onlarca işlemden geçiyordu. Gerçekten de zorlu bir süreç sonunda üzerinde giysinin sergilenebileceği insana benzer bir gövde ortaya çıkarılıyordu.

   Bu süreç , günümüzdeki 3D yazıcı teknolojisi sayesinde hem çok daha kısaldı hem de ortaya çok daha detaylı mankenlerin çıkarıldığı bir hale geldi. Hollandalı manken imalatçısı Hans Boodt , önceleri 8 haftada yaptıkları bir mankeni 2 gün içerisinde yapar hale gelmiş.

   Geniş ölçekli Tractus3D FDM tipi yazıcıdan çıkarılan mankenler gerçek insan görünümündeler. Tractus3D yazıcısının baskı hacmi ; yüksekliği 210 cm , çapı da 100 cm'lik baskılara olanak tanıyor. Delta tipi bir yazıcı olan Tractus3D de bir Hollanda markası. manken imalatçısı Hans Boodt , tanınmış pek çok modacı için imalat yapıyor. Mankenler, çoğunlukla belirli bir zamandaki defileye hazırlık amaçlı sipariş verildiklerinden imalatının o tarihe yetişmesi çok önemli. Bu nedenle eski yöntemde imalat planlamalarını çok önceden yapmak zorundaydılar. 3D yazıcıların kullanılmaya başlamasıyla zaman kısıtı sorunu en aza indirilmiş. Çünkü 3D yazıcıdan birden fazla sayıda kullanarak manken imalatı süresi olabildiğince kısaltılmış. 

   Tabii ki bu iş için 3D yazıcıları kullanmaya karar vermeden önce diğer imalat teknikleri üzerinde de düşünülmüş. CNC tekniği ile çalışılırsa malzeme sarfiyatının fazla olduğu, atık malzemenin meydana çıkması (çevresel etki) ve bunlara bağlı maliyet unsurlarının yüksek olduğu tesbit edilmiş. 

   3D yazıcılarla manken imalatı düşünüldüğünde , tanınmış kişilerin replikalarının kullanılabilirliği , aynı mankenin değişik pozisyonlarda zahmetsizce üretilebilirliği, çeşitli plastiklerin kullanılabilirliği gibi konular işi daha da ileri noktalara taşımaktadır.

   Bu arada Tinkercad'i halen denemediyseniz , 3D yazıcılarda yazdırılabilirlik açısından en sorunsuz yazılımın Tinkercad olduğunu söylemekte fayda var. ​Az özellik barındırmasına rağmen Tinkercad sadece bu özelliği nedeniyle , dosya düzeltme aracı olarak bile kullanılabilir. Yani 3d yazdırma açısından küçük sorunlar barındıran modelleri Tinkercad'e import ettikten sonra , hiç bir düzenleme yapmadan gerisin geri export ederek bu küçük hatalardan kurtulabilirsiniz.

   3D teknolojileri , hayatın her alanına nüfuz etmeye devam ederken , teknoloji devlerinin buna seyirci kalması elbette beklenemezdi. SketchUp'ı Trimble'a sattıktan sonra Google'ın 3D faaliyetlerini durduracağı düşüncesi yaygınlaşmıştı. Fakat son zamanlarda özellikle 3D yazıcılarla ivme kazanan 3D teknolojilerinin ardı ardına teknoloji gündemini oluşturmaya başlaması Google'ı tekrar 3D dünyasının içine çekmiş görünüyor.

   Google geçtiğimiz günlerde VR (sanal gerçeklik) ortamında 3D model tasarlanmasına yarayan "Blocks" uygulamasının ardından yine VR ve AR (artırılmış gerçeklik) geliştiricilerinin kullanımına yönelik bir 3D model deposu olan "POLY" internet sitesini yayın hayatına aldılar. Aslına bakılırsa sadece VR/AR geliştiricileri değil , 3D ile ilgilenen herkesin kullanabileceği modeller barındıran POLY'de ilk etapta 1000'nin üzerinde model bulunuyor.

   Kullanımı tamamen ücretsiz olan POLY'ye tasarımlar yüklendikten sonra bir başka tasarımcı tarafından modifiye edilirlerse , ortaya çıkan yeni modellerde ilk tasarımcıya atıfta bulunuluyor. POLY'deki 3D modellerin GIF görüntüleri çıkarılabiliyor , sosyal medyada paylaşılabiliyor. OBJ uzantılı dosyaların kullanılması , 3D tarama verilerinin sorunsuzca sisteme aktarılmasına olanak tanıyor. Bilindiği üzere yeni nesil akıllı telefonlarda derinlik algılama sensörleri bulunuyor ve çeşitli uygulamalarla optik 3D tarama son derece verimli bir şekilde yapılabiliyor. (Örnek: Cappasity, Qlone ). Bu arada 3D taramanın .obj dosya formatını sıklıkla kullandığını belirtelim.

   VR/AR ortamlarında kullanılabilen ve özellikle oyun geliştiricilerin ihtiyacı olan düşük poligon sayılarındaki 3D modeller bahsi geçen sektörlerin olmazsa olmazları olarak biliniyor. Buna karşılık istenilen özellikte 3D model bulmak veya modellemek hiç de kolay değil. Google'ın POLY hamlesi sektörün bu ihtiyacına bir nebze çözüm sunacaktır.

   POLY , 3D deposu yayın hayatına henüz başladığından içerisinde fazlaca modelin bulunmayacağı düşünülebilir. Ancak Google önceden anlaştığı tasarımcılara ilk birkaç bin modeli önceden tasarlatmış bile. POLY'nin bundan sonraki gelişimi topluluk desteğiyle hiç kuşkusuz daha hızlı bir şekilde olacaktır.

   Son zamanlarda yeni 3D yazıcılar ardı ardına boy göstermeye başladılar. Bugün yine bir başka 3D yazıcıdan bahsedeceğiz: MOD-t'nin 2. versiyonundan.   
New Matter'ın MOD-t yazıcısı piyasaya ilk çıktığında özellikle fiyatıyla dikkatleri çekmişti. Eğitim camiası için tasarlanmış olan MOD-t'de basitlik ön planda tutulmuştu. Bunun yanında modern bir cihazda olması gereken tüm özellikler düşünülmüştü: Bulut tabanlı yazılım , kapalı hacimde çalışma , operasyonel kolaylık v.s.
   İlk versiyon piyasaya çıktıktan sonra kullanıcılar , yazıcının baskı kalitesinden çok memnun kalmadılar. Zira baskı tablası X ve Y eksenindeki hareketlerin tamamını gerçekleştirirken baskı kafası sadece Z eksenindeki hareketi gerçekleştiriyordu. Bu durum son olarak çıkardıkları 2. jenerasyonda da var. Tablanın bu kadar hareketli olmasının özellikle dikeyde oluşturulan baskılarda çeşitli olumsuzluklar yaratması , kaçınılmaz görünüyor. 2. jenerasyon'nun daha hızlı çalıştığı düşünüldüğünde baskıda ne gibi etkileri olur diye düşünmek gerekir.

   MOD-t'nin 2. jenerasyonunun sunduğu özellikler aşağıdadır:

   Yukarıdaki detaydan da göreceğiniz gibi çok fazla büyük olmayan bir baskı hacmine sahip olan yeni MOD-t , ilk piyasaya çıkışındaki gibi cazibesini fiyatıyla korumaya çalışıyor. KickStarter fonlama sitesindeki en düşük fiyatı 149 dolardı. Sanırım bu fiyattaki tüm yazıcılarını sattılar. Aynı sitede sundukları ortalama fiyat ise 249 dolar.

   Mayıs 2018'de kullanıma hazır olması beklenen yeni MOD-t'yi satınalmayı düşünenler nakliye ve vergileri de hesaba katmalılar. Bu durumda fiyat 400 dolar civarlarında olacaktır. MOD-t , yine de piyasadaki RepRap tarzı toplanan çoğu yazıcıdan daha iyi seçenek sunuyor. Bu tarz yazıcılarla kıyasladığımızda hem fiyat , hem de kalite cazip hale geliyor.

   Eğer işin 3D baskı kısmıyla daha çok ilgilenmek , yazıcıyla fazla uğraşmak(yazıcıya yeni parçalar eklemek , modifiye etmek gibi) istemiyorsanız MOD-t iyi bir başlangıç yazıcısı olabilir.

    Not: New Matter , ne kadar güvenilir bir firma sorusuna yanıt olarak , geçtiğimiz yıllarda finansal zorluklar nedeniyle faaliyetlerini durdurmak zorunda olan Solidoodle'nın yazıcı sattığı , ancak yazıcısını gönderemediği müşterilerine New Matter'ın karşılıksız olarak MOD-t yazıcılarından gönderdiğini belirtmekte fayda olduğunu düşünüyorum.

   Yine bir KickStarter projesi olan T3D , cep telefonunun ışığını kullanarak 3D yazdırmaya olanak tanıyor. Üstelik bilinen aynı türdeki yazıcılardan farklı olarak bu işlemi tamamıyla açık bir ortamda gerçekleştiriyor , herhangi bir mahfaza kullanmıyor. T3D , KickStarter'da 169 dolarlık tanıtım ve 219 dolarlık kampanya fiyatıyla satışa sunuldu. Fonlamanın bitmesine an itibarıyla 2 hafta var.

   T3D , mobil cihazların(cep telefonu ve tablet) ekran ışığını kullanmasının yanında küçük tasarımıyla çantanızda veya arabanızda taşıyabileceğiniz mobil bir 3D yazıcı. T3D , üç değişik rengi aynı objede kullanma avantajını da beraberinde sunuyor. Döner tablası yardımıyla üç değişik reçine aynı objede kullanılabiliyor. Bu döner tabla aynı zamanda 360 derece dönebildiği için 3D tarama yapılabilen bir platforma dönüşebiliyor ve kullanıcıya fotogrametrik yöntemle 3D tarama olanağı sunuyor.

   iOS ve Android uygulamalarıyla kullanıma sunulacak olan T3D , uzakdoğunun en önemli 3D yazıcı markalarından birisi olan YYZ'nin desteğini arkasına almış durumda. Genel olarak bakıldığında oldukça kapsamlı özellikler sunan cihazın başarısı , fonlama sonrasında kullanıma sunacağı ilk örnek makinalar sonrasında netlik kazanacak.

   Kitlesel fonlama araçlarından Kickstarter'da yeni ve biraz farklı bulduğum bir 3D yazıcıyı sizlerle paylaşmak istedim: Cubibot.

   Cubibot küçük ölçülerine göre oldukça fazla seçenek sunan bir yazıcı gibi duruyor. Şu anda Cubibot henüz gerçekleşmiş bir proje olmadığından net konuşmak pek mümkün değil. Ancak proje sayfasında vaat edilen sözlerin yerine getirilmesi halinde gerçekten ilgi çekici bir ürün ortaya çıkmış olacak.

   Cubibot'a ısıtmalı tabladan , otomatik kalibrasyona , HEPA filtre sisteminden , kapalı çalışma hacmine kadar bilinen tüm ileri düzey özellikler dahil edilmiş. Yazıcının iOS ve Android uygulamalarının yanısıra , kullanıcıya başka yerde bulunması mümkün olmayan bir 3D model deposu sunuluyor.

   İşin en ilginç yanı Cubibot'un fiyatı. KickStarter fonlama süresince tam özellikli Cubibot 250 dolardan satışa sunuluyor. CubibotOne olarak adlandırdıkları ve daha düşük özelliklere sahip olan PLA yazıcısının fiyatı ise 150 dolar. Bu fiyatlara akıllı saat almanın dahi mümkün olmadığı düşünüldüğünde Cubibot , ilk defa 3D yazıcı sahibi olmak isteyenler için iyi bir seçenek olabilir.

   Cubibot'un tek olumsuz yanı kanaatimce baskı hacminin küçük olmasıdır. Ancak bunun yeni başlayanlar için bir sorun olacağını düşünmüyorum. Bu ebatlardaki baskı hacimlerine sahip3D yazıcılar, çalışma esnasında en az sorunun yaşandığı makinalardır. Hele de kapalı bir hacme sahipseler bu avantaj iyice öne çıkar. Cubibot'un , oldukça şık görünümlü olması bazı kullanıcıları kesinlikle cezbedecektir.

   Son söz olarak 3D yazıcı alırken paranızın bir süre sonunda geri döneceğini hatırlatmak isterim. 3D yazıcı almak , bir TV veya herhangi bir tüketici elektroniği almakla aynı şey değildir. 3D yazıcı ufkunuzu açarken , yakınınızda bulamadığınız bazı gerekli parçalara (örnek: arabanızın plastik aksamlarından bazıları , eski model elektrik süpürgenizin toz torbası klipsleri yada vakum adaptörleri v.s.) kolayca ve ekonomik olarak ulaşmanızı sağlayacaktır.