3D yazıcı teknolojisinin son zamanlarda geniş kitlelere yayılmaya devam ettiğini gözlemliyoruz. Fakat bu teknolojinin yaklaşık olarak 30 küsur yıldır var olduğunu biliyoruz. Son zamanlarda ortaya çıkan bir 3D model , hem teknolojinin günümüzde ulaştığı aşamaları sergilemesi açısından hem de modelin bizzat kendisi bizim açımızdan oldukça ilginç. Yaklaşık 20 yıl önce 3D yazdırılan model , İstanbul'daki tarihi Ayasofya'ya ait.

   Branden Gunn , 3D yazıcılara ilgi duyan bir isim ve Engunneer adında bir blogun sahibi. Geçtiğimiz günlerde 90'lı yıllarda MIT'de çalışmış iki arkadaşından oldukça ilginç bir hediye almış. (MIT  ABD'nin saygın bilim ve araştırma kurumları arasında yer alıyor.) O yıllarda MIT'de bulunan ve Alpha 3D yazıcısı adını verdikleri yazıcıda 1500 yıllık Ayasofya'nın 4cm'lik bir replikasını yazdırmışlar. Bu yazıcı , aluminyum tozunu seren ve serilen katmanların özel bir tutkalla yapıştırılarak 3D modelin oluşturulduğu bir tekniği kullanıyor. Yazıcıda buna benzer tarzda çok az sayıda deneme yapıldığı ve günümüze bir veya birkaç tane yazdırılmış modelin ulaşmış olabileceği sanılıyor. 3D yazıcılar dünyasının koleksiyon parçaları arasında sayılan Ayasofya'nın bir başka örneğinin olup olmadığı ise bilinmiyor.

   




   Yazılarımda genellikle masaüstü 3D yazıcılara yer veriyorum. Fakat bu tarz bir haberle karşılaşınca sizlerle paylaşmak istedim. Üstteki resimlerde gördüğünüz modelin yazdırıldığı 3D yazıcıyı sağdaki resimde görebilirsiniz.

   Polonyalı 3D yazıcı üreticisi Omni3D geçtiğimiz günlerde rüzgardan elektrik elde etmeye yarayan projelerini açıkladı : AirEnergy3D
   Proje , sırt çantasına katlanılarak konulabilen ve mobil olarak istediğiniz yere götürebileceğiniz , rüzgardan 300W gücünde elektrik üretmenize yarayan bir kitten oluşuyor.

   AirEnergy3D projesi , Kickstarter'da fonlanmaya başladı. Proje için gerek para toplandığında 390£ 'e rüzgardan kendi elektriğinizi üretebileceksiniz. Projeye erken destek sağlayanlar 100£ indirimle 290£ 'e bu kite sahip olabilecekler. 300W elektrik gücü aynı anda tüm mobil cihazlarınızı şarj etmeye yaradığı gibi  kalan enerji ile bir kaç aydınlatma lambasını yakabilirsiniz. Veya enerjiyi bir aküde depolayarak lazım olduğunda kullanabilirsiniz.
   Projeyi geliştiren Omni3D grubu , amaçlarının elektriğin olmadığı yerlerde en azından bilgisayar,radyo gibi medeniyetin temel unsurlarından kopmayacağınız cihazları çalıştırabilmek olduğunu belirtiyorlar.Ayrıca temel elektrik ve elektronik aksam dışındaki tüm parçaların masaüstü 3D yazıcılarda yazdırılabilir olduğunu da sözlerine ekliyorlar. Altını çizdikleri bir diğer konu , projenin açık kaynaklı ve herkesin kullanımına ve geliştirmesine açık olarak kullanıma sunulacağı ile ilgili.
   AirEnergy3D , kamp yapmayı sevenler için , dağcılar veya kurtarma ekipleri için vazgeçilmez bir enerji kaynağı olabilir. Enerji kitinin çalışabilmesi için gereken tek şey  rüzgar. 

         Kuruluşu bundan 45 yıl önceye dayanan CD / DVD gibi optik kayıt ortamlarının üretim ve satışında önemli bir rol sahibi olan Verbatim firması , önümüzdeki aydan itibaren kendi markasıyla masaüstü FFF tipi 3D yazıcılarda kullanılacak filament satışlarına başlayacağını açıkladı. Ev tipi 3D yazıcılara olan ilginin artmasına paralel olarak , büyük firmaların da konuya olan ilgisi artmaya devam ediyor.

   Geçtiğimiz 12 Ağustos , "Dünya Fil Günü"ydü. World Animal Protection (WAP) adlı kuruluş , insanların dikkatini yine insanlar tarafından eziyet gören fillere çekmek amacıyla Hollanda'daki Amsterdam Schiphol Havaalanın'da bir stand açarak gerçek ölçülerinde bir fil modelini 3D yazdırmaya başladılar.
   Bu iş için Hollanda'lı Ultimaker masaüstü 3d yazıcılarından 5 tanesi modifiye edilerek 2,5 metrelik kolonlara başaşağı monte edilmiş. Yazıcılar , yazdırma süresince yukarı doğru kayarak 3D modeli oluşturuyorlar. Proje 12-30 Ağustos 2014 tarihleri arasında devam edecek. Gerçek ölçülerinde bir fil modelinin 3D olarak yazdırılmasını görmek isteyenler , bu linkten canlı olarak izleyebilirler.(Sayfa yüklendikten sonra ekranı biraz aşağı kaydırın ya da üstteki "live feed" yazısına tıklayın.) Üç değişik kamera açısından ve aynı anda gerçekleştirilen canlı yayın kalitesi oldukça iyi. Aşağıdaki video , fil modelini ve bu modelin kaç parça halinde yazdırılacağını gösteriyor:

   Dünya yüzeyinde çok sayıda fil turistik faaliyetlerde kullanılmak üzere esirleştirilmiş durumda. Özellikle uzak doğuda turistlerin fillerin sırtında gezdirilmesi bir gelenek haline gelmiş. Bu esnada filler günün çoğunu zincire bağlı geçirmek zorundalar. Uzun saatler çalıştırılmaları da işin bir diğer olumsuz yönü.
WAP , bu projeyi başlatarak , tüm Hollanda'lıları turistik seyahatlerinde fillere binmemeye çağırırken , insanların dikkatlerini fillerin gördüğü eziyetlere çekmeye çalışıyor. Aslında proje ; WAP , FHV BBDO , Ultimaker , Mini Vegas  ve 3D tasarımcı Jores van Tubergen tarafından ortaklaşa yürütülen bir çalışma.
Projenin diğer destekçileri ise online ziyaretçiler. Bu haberin basına yansıdığı saatlerde 7400'ün üzerinde kişi projeye katkıda bulunmuş durumdaydı. İsteyen herkes WAP'ın kampanya sayfasından projeye destek verebilir. Her destekçinin ismi filin üzerine fil derisinin yapısına uyacak özel bir desen şeklinde yazılıyor:

   Zaman zaman ilginç bulduğumuz 3D modelleri tanıtmaya devam ediyoruz. Bu seferki Thingiverse'den gzumwalt hesabı. Hesabın ilginç özelliği mekaniğe ilgi duyanlara çok fazla sayıda uygulama örnekleriyle dolu olması. Özellikle sonsuz devir-daim mekanizmalarına meraklı bir tasarımcı olan gzumwalt'ın hesabında çok sayıda mekanik 3D model tasarımı bulunyor:

   Dijital kamerası olanlar için zaman zaman lens kapaklarını kaybetmek her zaman karşılaşılan bir durumdur. Lens kapakları bir fotoğraf mağazasından çok ucuza temin edilebilirler. Fakat her zaman objektifimize uyan bir lens kapağı bulamayabiliriz. Bazı durumlarda kapağı kargo ile getirtmek durumunda kalabiliriz. Bu da astarı yüzünden pahalı diyebileceğimiz bir durum. 
   Thingiverse kullanıcısı profhankd , sürekli lens kapağı aramak yerine bunu 3D yazıcısında yazdırmanın yolunu bulmuş. Thingiverse Customizer'ı kullanarak , oluşturduğu uygulama ile her tür lens için kapak üretebileceksiniz. Bu nedenle belki lens kapağınız kaybolmadan önce ölçülerini alıp bir yere not etseniz iyi olur. Çünkü bir 3D yazıcıya erişim olanağınız varsa kapağı , son derece ucuza kendi kendinize imal edeceksiniz.

   Bilgisayarınızda veya oyun konsolunuzda severek oynadığınız oyunlardaki karakterleri artık 3D yazdırabileceksiniz. Gambody adlı yeni bir girişim bu amaç için kolları sıvadı. Gambody internet sitesinden ücretli olarak indirilebilecek karakter 3D dosyaları 3D yazıcılarda yazdırılabilir olacak. Halen sitede bir dizi oyun ve TV karakteri 3D yazdırılabilir olarak mevcut. Site yöneticileri bu sayının artacağını belirtiyorlar.
   Aslına bakılırsa çoktandır böyle bir girişim bekleniyordu. Ancak modellerin yayın hakları nedeniyle herhangi bir gelişme olmamıştı. Gambody editörleri , ilgili firmalarla görüşmeler yürüttüklerini ve çizgi kahramanların 3D modellerinin yayın hakları konusunda önemli gelişmeler kaydettiklerini belirtiyorlar.
   Bilindiği üzere "Collectibles" denilen ve koleksiyonerlerin ilgi gösterdiği oyun,film,sahne karakterleri ayrı bir ilgi alanı oluşturuyor. Ve kendi içlerinde karakter koleksiyonlarının alış-verişi ve takasının da yer aldığı bir ekosistem var. Bu tarz 3D dosyalar karakter koleksiyonlarını elimizin altına getireceği gibi ,  bir önceki yazımda bahsettiğim MeshMixer tarzı yazılımlarla beraber kullanıldığında çok ilginç 3D tasarımlar ortaya çıkabilir. Söz gelimi kendi yüzümüzü en sevdiğimiz oyun karakterinin yüzüyle değiştirip , bu şekliyle 3d yazıcıya gönderebiliriz.
   3D yazıcılar , ileride oyun dünyasını da şekillendirecek gibi görünüyor.

   Autodesk'in 3D yazıcılar için geliştirmeye devam ettiği ücretsiz yazılımı MeshMixer , yeni bir güncelleme aldı.   Bu güncelleme ile gelen yeni özellikler şöyle:

• Organize edilebilir Menü seçenekleri,
• 3D yazdırma servis güncellemesi : Çok renkli yazdırma işini destekleme,
• 3D yazdırma servis güncellemesi : Shapeways iş akışının iyileştirilmesi,
  
• İsteğe bağlı simetri düzleminin ayarlanma seçeneği,
• Geri bildirimler iyileştirildi,
• 3D yazdırma yardım dokümanı,
• Yeni Hollow (modelin içini boşaltma) aracı,
• Yeni Köprüleme (Bridge) aracı,
• Yeni tüp tutamaç aracı,
• Yeni kalınlık analiz/görüntüleme aracı,
• Destek yapısının genel optimizasyonu,
• Düz ve küresel kademeli desen yapma aracı,
• Yeni Select Visible (görünür yap) komutu , Selection/Modify menüleri altında,
• "Make Solid" komutu altında Face(yüzey) gruplarını görüntüleme ve "Minimum Kalınlık" seçenekleri,
• VRML (.wrl) export seçeneği. (Renkli vertex olanağı)
• Kenarların yumuşatılması,modelin tekrar yapılandırılması ve solid yapma özelliklerinde birçok geliştirmeler yapıldı.
• Şimdi artık birçok araç ayarlarınızı hatırlayabiliyor.

MeshMixer'da yeni olanlar için linkte yer alan YouTube Oynatma Listesi faydalı olabilir.

   3D teknolojilerine olan ilgi ve kişisel 3D yazıcıların yaygınlaşmaya başlamasının sonucu olarak , 3D modellere olan ilgi de artmakta. 3D içerik üretmek zaman alan bir prosestir. Bu nedenle daha önceden başkasının modellediği bir şeyi tekrar en baştan modellemeye kalkmak hem zaman hem de para kaybı demek. İstediğimiz 3D modeli internet üzerinden arayıp , bulmamızı kolaylaştıracak bir arama motoru daha yayın hayatına başladı : yobi3d.com

   yobi3d.com , arama sonuçlarını ekrana , pencere şeklinde ve ızgara tabir edilen düzende getiriyor. İstediğiniz 3D resme tıkladığınızda tarayıcınıza indirilmeye başlanıyor. İndirme tamamlanınca 3D modeli istediğiniz açılardan görüntüleyebiliyorsunuz. Yakınlaştırıp , uzaklaştırabiliyorsunuz. Tüm bunları yapabilmeniz için tarayıcınızın (browser) WebGL özelliğinin olması gerekiyor. yobi3d.com internet üzerinde bulunan 3D siteler içerisinde arama yaparak size bir derleme sunuyor. Arama motoru yöneticileri zaman içerisinde yobi3d'nin arama sonuçlarına daha fazla sayıda 3D model deposunun katılacağını bildiriyorlar.
   Daha önce yeggi ile başlanılan 3D modellerin Google'ı olma serüveni yobi3d ile devam ediyor.

   "Sketch It Make It" ipad için tasarlanmış , parmak dokunuşlarıyla oluşturacağınız çizgileri istediğiniz gibi yönlendirmenizi sağlayan bir yazılım. Apple mağazasından ücretsiz olarak tabletinize indirebileceğiniz Sketch It Make It ile oluşturacağınız çizimleri ; CNC,3D yazıcı veya laser cutter cihazlarına uygun formatlarda dijital dosya olarak elde edebiliyorsunuz.
   Teknik resim çizerken kullandığımız cetvel , açı ölçer , gönye gibi yardımcı çizim araçlarına gerek kalmadan bir kaç parmak hareketi notasyonu ile detaylı çizim yapabiliyorsunuz. Uygulamayı tanıtan videoyu aşağıda bulabilirsiniz:

   Uygulamanın nasıl kullanılacağını anlatan bir dizi videoyu Sketch It Make It YouTube kanalında bulabilirsiniz.  

Uygulamayı tabletinize indirmek için:
Sketch It Make It iTunes linki.