|
"Cookie" tabirinin bizdeki tam karşılığı İngilizce bilenlere malum olduğu gibi "kurabiye" dir. Bizim yemek kültürümüz batıya göre çok daha geniş olduğundan bizler burada kurabiye işlerinin yanında hamur işlerini de düşünmek durumundayız. Yani "Cookie" dediğimizde tatlı veya tuzlu hamur işlerini düşünebiliriz. Konumuzla alakasız görünen giriş paragrafından sonra konu başlığımız olan CookieCAD'e geri dönelim. Özellikle pastanecilerin yoğun olarak tercih ettikleri temalı(konulu) kurabiyelerin üretiminde kolaylık sağlayan kurabiye kalıplarını CookieCAD ile kendimiz tasarlayabiliyoruz. CookieCAD ile kurabiyelerde özgün tasarımlar yaratılabilir. Konu/tema kısa sürede değiştirilip, tüketicilerin beğenisine göre düzenlenebilir. Bilindiği üzere hali hazırda kurabiye kalıplarını kullananlar bu kalıpları kendileri yapmayıp, piyasadan temin etmektedirler. Bu temin süreci, kalıbın evde yapılmasıyla kıyaslandığında çok uzun bir süreye işaret etmektedir. Diyelim ki, bir spor karşılaşmasında tarihi bir başarı elde edildi. Bu başarıyı simgelendiren şekillerde üretilen kurabiye/hamur kalıplarıyla üretilen ürünlerin satılma olasılığı diğer sıradan kalıpla üretilenlere nazaran çok daha fazla olacaktır. Kişisel 3d yazıcıların evlerimize girmesiyle beraber, kalıp tasarım işini kolayca yapabilmemizi sağlayan küçük web uygulamaları geliştirilmeye başlandı. Aynı kalıpları profesyonel 3d tasarım araçlarında da tasarlayabiliriz. Fakat öncelikle bu araçların kullanımına aşina olmamız gerekir ki, bu da biraz fazlaca zaman ve emek harcamamız anlamına gelir. Bu noktada az önce belirttiğim web uygulamaları imdadımıza yetişiyor. Kişisel 3d yazıcı kullanıcılarının bu konuda şimdiye dek kullandıkları en önemli web uygulaması olan "Cookie Caster" 30 Eylül 2020 itibarıyla yayın hayatını sonlandırıyor. Eğer sizlerin de bu sitede sakladığınız kurabiye kalıbı tasarımlarınız varsa bu tarihten önce bilgisayarınıza indirip yedeklemenizi öneririm.  "Cookie Caster" kurabiye kalıbı tasarım aracı  Cookie Caster veda yazısı Cookie Caster'ın kapanıyor olmasıyla birlikte, yeni tasarım araçları arasından CookieCAD ön plana çıkmaktadır. CookieCAD ile kalıp tasarımı Cookie Caster'da olduğu gibi yine ücretsiz olarak yapılabilmektedir.
CookieCAD ile kurabiye tasarımı nasıl yapılır? CookieCAD'e ücretsiz üye olunduktan sonra, site içerisindeki uygulamacıktan tasarımımızı birkaç basit adımda oluşturabiliyoruz. (Design your own cookie cutter sekmesine tıklıyoruz) Açılan uygulama sayfasında tasarım aracının yanında kendi oluşturduğumuz tasarımları içeren kütüphanemize de ulaşabiliyoruz. Şimdilik tamamıyla ücretsiz olarak kullanılabilen tasarım aracında dosya depolamak (kütüphane) ilerleyen zamanda ücretli olacak. Uygulama sayfasında ilgili döküman ve filament satışıyla ilgili sayfalara da erişebiliyoruz. CookieCAD'de tasarım yapabilmek için .svg uzantılı dosyaya ihtiyacımız var. Bu tarz vektörel tasarım dosyaları internette ücretli-ücretsiz olarak sunulan diğer uygulamalarla fotoğraftan oluşturulabilmekte veya bizzat tasarımlama yoluyla elde edilebilmektedirler. Sitenin önerdiği, fotoğraftan svg dosyası oluşturma aracını barındıran "cutecutter.com" oldukça başarılı sonuçlar veriyor. Denemenizi tavsiye ederim. .svg uzantılı tasarım dosyamızı CookieCAD'e yükledikten sonra kalıp oluşturma işlemini ekranda yeralan yönerge ve ayarları kullanarak gerçekleştiriyoruz. Kalıbı elde ettikten sonra istersek kendi yazıcımızda yazdırmak üzere .stl dosyasını bilgisayarımıza indiriyoruz. Ya da CookieCAD'den 5 dolar karşılığında bu dosyayı bizim için yazdırmasını talep edebiliyoruz. Tabii ki bu son seçenek kargo masrafları düşünüldüğünde ülkemiz için pek ekonomik bir çözüm olmayacaktır. CookieCAD'de kendi tasarımımız haricinde mevcut olan tasarımlardan satın alma yapılabilen bir mağaza bölümü mevcuttur. Bundan ayrı olarak kendimiz de CookieCAD'de mağaza sayfası açabiliyoruz. Mağazamızdan CookieCAD'e geçilecek her kalıp yazdırma siparişinden %20 komisyon alma şansımız var. CookieCAD'in yeni kurulan bir site olmasından kaynaklandığını düşündüğüm, applet sayfasında bazı fonksiyonlarının işlemesinde tutukluklar olabiliyor.Keyfe keder rahatsızlık veren bu aksamalar ilerleyen zamanda sitenin daha fazla kullanıcıya erişmesiyle giderilecektir diye düşünüyorum. Son olarak, eğer kurabiye veya hamur işi kalıplarınızı kendiniz hazırlayıp kullanmak istiyorsanız, yazıcınızdan çıkartacağınız kalıpları sağlığa zararı olmayan bir folyo veya pişirme kağıdına sarıp kullanmanızı öneririm. Çünkü, yazıcıdan aldığımız çıktılar gözenekli yapıda olduklarından bu boşluklarda zararlı bakterilerin barınması söz konusu olabilir. Ayrıca kalıpları sıcak yıkama şansımız olmadığı için(termoplastik karakterde olduklarından) kullanım sonrası kalıbı sardığımız kağıt veya folyoyu değiştirerek aynı kalıbı bozulmadan defalarca kullanma şansımız olacaktır.
Bu sayfalarda kişisel 3d yazıcıların değişik veya alışılmadık kullanım alanlarından bahsetmeye devam ediyorum. Bugünkü örneğim 3d QR kod üretimine yarayan küçük bir uygulama hakkında olacak. Bu uygulamayı ücretsiz olarak kullanabiliyorsunuz. Uygulama, Felix Stein isminde bir Alman Yazılım geliştirici tarafından oluşturulmuş. Geliştiricinin değişik alanlarda çeşitli uygulama geliştirme denemelerine verdiğim linkten ulaşabilirsiniz. QR veya kare kodları akıllı telefon kullanıcısı olan herkes bilir. Fakat çok sık kullanmayız. Günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkan barkod'ları da benzer şekilde çok sık taratma gereksinimi duymayız. QR kodlar barkod'lara göre daha sonra hayatımıza girdiler. Aslına bakılırsa QR kodlar, barkodlara nazaran daha fazla kullanım alanına sahipler. QR kodların barkodlar gibi bir sınıflandırmaya tabi olmadan kullanıcı tarafından kolaylıkla üretilebilmeleri en önemli avantajlarıdır diyebiliriz. Peki QR kodları bir A4 kağıda çıktı almak varken, neden üç boyutlu olarak çıkarma gereksinimi duyalım? Bu sorunun yanıtını tamamen görsellikte aramak gerek. QR kodu daha göze çarpar bir hale getirmek için 3d tercih edilebilir. Söz gelimi özel bir alanda wifi şifresini heryere kağıda çıktı alıp, iliştirmek yerine duvara 3d olarak görselleştirilmiş bir şekilde asabiliriz.  Bugün tanıtacağım araç haricinde daha başka 3d QR kod üreteçlerinin mevcut olduğunu belirtmek isterim. Fakat, QR2STL üreteci görselleştirme alanında benim karşılaştığım en ileri platformlardan birisidir diyebilirim. Burada QR kodun neredeyse tüm 3d parametrelerini kontrol edebiliyorsunuz. Değişik tarzlarda aynı sonucu veren QR kod oluşturulabiliyor. Örneğin şehir merkezi temalı bloklardan oluşan bir QR kod oluşturabilirsiniz. Karşıdan bakıldığında veya kod taratıldığında sizi ilgili yere yönlendirecektir. Yada QR kodunuza açıklayıcı bir not iliştirebilirsiniz.  QR2STL ile karekod içerisine çeşitli bilgileri gömebiliyorsunuz. Yazı, link, e-posta, numaraya sms, wifi şifresi, kartvizit gibi. Ayrıca yeni eklenen bir özellik olarak Spotify içerisinden linkleri de paylaşabileceğiniz bir kısmı var. Özetle QR2STL eğer kare kodlara ilgi duyuyorsanız denemeniz gereken uygulamalardan biridir. Geliştiricisinin belirttiği gibi sürekli yeni özelliklerin eklendiği bu küçük uygulamanın gelişim süreci, kabarık güncelleme kütüğüne bakıldığında görülebilir.
Yazdırılabilir 3d modeller denildiğinde akla ilk gelen yerlerden biri hiç kuşkusuz Thingiverse.com internet sitesidir. Kişisel 3d yazıcıların gelişmesine çok büyük katkıları olan Brooklyn merkezli Makerbot firmasının sahibi olduğu Thingiverse, son zamanlarda gelişen arayüzüyle kullanıcılarına daha modern bir tarzda hizmet vermeye devam ediyor. Thingiverse'ün mobil uygulamaları da mevcuttur. (Tabletler için uygulaması yok). Thingiverse çok ziyaret edilen bir 3d model deposu olsa da, arka planda yaşanan bazı gelişmeler Thingiverse sitesini zora sokmaya devam ediyor. Örneğin açık kaynak kodlu olarak başladığı serüvenine Stratasys firması tarafından satın alındıktan sonra mecburen kapalı sisteme dönmek zorunda kalan Makerbot'un Thingiverse'e olan yaklaşımı değişti. Bunun sonucu olarak siteden gelir elde etmeye yönelik hamleler başladı. Reklam alma, yüklenen modeller üzerinde hak iddia etme gibi. Doğal olarak bu durum açık kaynak topluluğunun hoşuna gitmedi ve kimi kullanıcılar yükledikleri 3d modelleri başka internet sitelerine aktarmaya başladılar. Thingiverse'e rakip yeni 3d model depoları ortaya çıktı. (MyMiniFactory, YouMagine, Cults3d, PinShape v.s.). Thingiverse ücretsiz kullanıma göre düşünülüp yayın hayatına geçtiği için bu siteyi kâr eder hale getirme konusundaki sıkıntılar Stratasys firmasının da canını sıktığından uzunca süre Thingiverse ile fazlaca ilgilenmediler. Arayüz uzun süre değişmedi, Customizer'da sık sık sorunlar yaşandı ve siteye bağlantı problemleri gündeme geldi, mobil uygulamaların çalışmalarında sıkıntılar yaşandı. Bir tablet uygulaması geliştirme zahmetine katlanmadılar. 3d yazıcılara olan yoğun ilgi olduğunu görenler, bu açığı doldurmak ve fırsattan faydalanmak için iyi işlemeyen Thingiverse'e alternatif bir kanal olarak "3d geeks" mobil uygulamasını yayına aldılar. Bu arada 3d geeks'in tabletlerde çalıştığını belirteyim. 3d geeks, bana kalırsa Thingiverse mobil uygulamalarından çok daha fazlasını sunuyor. 3d geeks üzerinden octoprint uygulamasına bağlanarak 3d yazıcınızı, eğer uygun bir donanıma sahipse, mobil cihazlar aracılığıyla komuta edebiliyorsunuz. Takip ettiğiniz kullanıcı, model ve konularla ilgili olarak mobil cihazınızda uyarı bildirimleri alabiliyorsunuz. 3d geeks ile neler yapılabildiğine değinmeden önce uygulamanın ücretli ve ücretsiz versiyonlarının olduğunu belirtmek isterim. Ücretsiz versiyondaki reklam alanı zaman zaman dikkati dağıtabiliyor ve internetinizden lüzumsuz yere veri çekebiliyor. Ücretli versiyonun fiyatı son hatırladığım kadarıyla 25 TL'nin üzerindeydi. Açıkçası, bir internet sitesinden daha fazla faydalanmaya yönelik olarak düşünülmüş bir uygulamaya göre biraz pahalı bir fiyatı var. Ücretli versiyonu kullanabilmek için Premium anahtarını barındıran bir diğer uygulamayı cihazınızda 3d geeks uygulamasıyla beraber barındırmanız gerekiyor. Gelelim 3d geeks'in sunduğu diğer özelliklere, (Thingiverse uygulamasında olan bütün özelliklere ek olarak getirdikleri):
Ve son bir hatırlatma:
Bu yazının yazıldığı gün ve sonraki gün için, 3d geeks Premium versiyonunu ücretsiz olarak dağıtıyordu. Vakit kaybetmeden indirip bu güzel uygulamayı tam sürüm kullanmanızı öneririm. Ücretli versiyonu indiremeseniz bile ücretsiz versiyon da işinizi fazlasıyla görecektir. İyi 3d baskılar, Upcycling yada Türkçe karşılık olarak "yeniden değerlendirme" diyebileceğimiz bu yeni akımda, çevreci yaklaşımla, kullanımdaki ürünlerin kullanım süreleri dolduğunda veya elimizde fazla sayıda bulunduklarında onları değişik amaçlarla kullanmaya yönelik çabalar anlaşılmaktadır. Basitçe bir örnek verecek olursak, marketten aldığımız cam salça kavanozlarını atmayıp, bazen evde biriktirebiliyoruz. daha sonra bunları içlerine baharat, ev salçası v.s. koyarak yeniden değerlendiriyoruz. 3d yazıcılarla bu yeniden değerlendirmenin boyutunu bir kademe daha ileriye götürerek, kavanozları saklama amacı dışında başka bir amaçla yeniden değerlendirebiliriz. Yazıcımızda kavanoza uygun tarzda üretilen bir kulpla, boş bir kavanozu bir kupa veya maşrapaya çevirebiliriz.
Ülkemizde seçkin tasarım ofisleri hariç Upcycling'e veya yeniden değerlendirmeye yönelik tasarım yapan firmaların sayısı yok denecek kadar azdır. Aslında her büyük tüketici ürün üreticisi firmasının tasarım bölümü bu konu üzerinde kafa yormalıdır. Çünkü günümüzde ambaj atıkları önemli bir çevresel sorun olarak insanlığın karşısında durmaktadır. Bu sosyal sorumluluktan kaçmak demek, insanlığa ihanet demek olacağından bir an önce "yeniden değerlendirme" konusunda harekete geçmek gereklidir. Bu firmalar neler yapabilir? Öncelikle ürün ambalajlarının yeniden değerlendirme seçenekleri üzerinde durabilirler. Örneğin bir cips firması, ambalajlarını o şekilde tasarlayabilirler ki, cips poşetleri düzgün bir şekilde açılıp, bir defter kabına dönüşebilsin. Yada bir kahve firması, poşetlerinin yanında, o poşetleri tekrar tekrar kullanmaya yönelik özel bir plastik aparatı müşterilerine ürünün yanında verebilirler.
Basit gibi görünen özgün tasarımlarla çok fazla enerji ve malzeme tasarrufu sağlanabilir. Örnekler tabii ki çoğaltılabilir. Burada bunların hepsini sıralamamıza olanak yok. İsteyenler internetteki örneklere bakarak, eğer bir 3d yazıcıları varsa, evlerinde kullanabilecekleri pek çok pratik objeyi atıklardan dönüştürerek kullanıma sokabilirler. Bu basit tasarımları oluşturabilmek için belirli bir tasarım eğitiminden geçmiş olmak gerektiği açıktır. Bu kolay bir süreç olmasa da yapılamaz değildir. Zor olduğu kadar, eğlenceli olduğu su götürmez bir tasarım süreci olan yeniden değerlendirme üzerinde daha çok kafa yormamız gerektiği açıktır. Yeniden değerlendirme, hemen hemen her ürüne uygulanabilir. Modada, hızlı tüketim ürünlerinde, beyaz eşya ürünlerinde, mutfak araç gereçlerinde v.s. Hatta çoğu durumda ürünlere birden fazla fonksiyon katarak çok işlevsellikli ürünler ortaya çıkarılabilir. Ben burada bir noktaya dikkat çekerek bu konudaki yazımı tamamlamak istiyorum:
Yine görüyoruz ki 3d yazıcılardan verim alabileceğimiz konulardan birisi olan "yeniden değerlendirme"de öncelikli konu tasarımdır. Dijital üç boyutlu tasarım olmadan üç boyutlu yazıcılardan verim almak neredeyse imkansızdır. Bu nedenle ülkemizde 3d yazıcı yapma konusundaki yoğun çabaların bir kısmının tasarım alanına kayması hepimiz için hem daha kolay hem de daha elzem olduğu kanaatindeyim. Bugün sizlere ilginizi çekebilecek bir web sitesini tanıtmak istiyorum: PlanePrint.com  Avusturya orijinli bu web sitesinde ölçeklendirilmiş, uzaktan kumandalı hava araçlarının stl dosyaları satılıyor. Sitede mevcut olan 4 değişik tür uçağın parçalarının 3d yazdırılması sonrasında, uçakları toplamak için gereken tüm talimatlara ulaşılabiliyor. Parçaların montaj resimleri, yazdırılmış parçalar harici gereken elemanlar ve ayrıca uçak modellerinde yapılan geliştirmelerin yeni stl dosyaları sitede mevcut. stl dosyalarının yazdırılması esnasında CURA'nın üstü (veya bir ucu) açık model dilimleyebilme özelliğinden faydalanıldığı için tüm uçak modellerinin CURA uyumlu bir 3d yazıcıda yazdırılması gerekiyor.Mevcut 3d yazıcıların pek çoğunun CURA ile uyumlu olduğu göz önüne alındığında bu durum, kullanıcılar için, fazlaca problem yaratmayacaktır. Uçak modellerinin lisansları satılmakta olup, lisans fiyatına stl dosyaları dahil edilmemiş, ayrıca satın alınmaları gerekiyor. Lisans, modellerin 3d yazıcıda birebir replike edilip, satışa sunulmaları için veriliyor. Satış tarihinden itibaren beş sene süre zarfında istenildiği kadar uçak kopyası (eğer lisansına sahipseniz) satmaya izin veriliyor. stl dosyalarının ise satışına veya üçüncü parti kişilerin ellerine geçmesine izin verilmiyor. Fakat site yöneticileri veya tasarımcılar için risk içeren bir durum var: Büyük emek harcanarak oluşturulduğu aşina olan modellerin kötü amaçlı kişilerce bir kere satın alındıktan sonra internette dağıtılma riski söz konusu. Tasarımcıların, bu konuda kullanıcıların inisiyatifine güvenmekten başka seçenekleri yok.  Sitede, sürekli yeni modellerin ekleneceği bilgisi mevcut. Herbir modelin stl dosyaları ortalama 25-30 euro'dan satılıyor. Lisans fiyatları ise 200-350 euro arasında değişiyor.
Herkese merhabalar,
Son yazımdan bu yana uzunca bir zaman geçti. Bu süre zarfında insanlığın Coronavirus salgınıyla mücadelesi devam ediyor. Başta sağlık çalışanları olmak üzere tüm insanlığa sabır ve iyilikler diliyorum.
Bugün sizlerle 3d yazıcı konusunun halen popüler olup olmadığı hakkında konuşmak istiyorum. Bana gelen mail ve telefonlardan anladığım kadarıyla özellikle kendi işini yapmak isteyen gençler bu konuya oldukça meraklılar. Ancak ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik durumla ve genç olmalarından dolayı sermaye birikimlerinin az olmasına paralel olarak yapacakları girişimlerde kullanacakları yatırım miktarı oldukça az. 3d yazıcıyla ilgili bir işin düşük maliyetle gerçekleştirilebilecek olması doğal olarak herkese çekici geliyor. Ama 3d yazıcı işi gerçekten patent haklarının kalktığı 2014'de olduğu kadar popüler mi?
Fusion 360 nedir?
Autodesk'in eğitim, hobi ve küçük işletmeler için ücretsiz kullanıma olanak veren, komple bir CAD tasarım aracıdır. Fusion 360 ile tasarladığınız 3d objeleri, tasarım sonrasında prototipleme yada gerçek hayata geçirme niyetiniz varsa pek çok seçeneğin yazılım içerisinde mevcut olduğunu göreceksiniz. Bunlar arasında 3d yazıcılar, CNC tezgahlar, sac imalat metodları, kafesli imalat metodu gibi bilinen imalat yöntemleri vardır. Fusion 360 sunduğu imalat simülasyonlarının yanında ürün montaj demosu yapma olanağını da sunmaktadır. Yazılım içerisinden kağıda çıktı alabileceğiniz teknik resim dosyalarını elde edebilirsiniz. (Tasarımı 3d yapsanız da kağıda çıktı alınabilecek 2d çizimleri kendisi otomatik oluşturur.) Herkese merhabalar,
Bugünkü yazımın konusu yine 3d model üretimi üzerine olacak. 3d yazıcılar ve imalat için olmazsa olmaz konuların başında gelen tasarım ve 3d model oluşturma, başlı başına bir sanayi kolu olarak kabul edilebilir. İnternet mecrasından gördüğümüz kadarıyla, yurtdışında bu konuya, yani tasarım ve 3d model oluşturmaya eğilen, zaman ayıranlar hayatlarını sadece bu uğraşları üzerinden kazanabiliyorlar. Konunun özünü sabır ve yapılan işte ilerleme arzusu oluşturuyor. Bu iki olmazsa olmaz unsuru bir araya getiren şey ise kişinin konuya duyduğu sevgidir. QR kodlar hayatımıza gireli çok olmadı. Akıllı telefonların çıkmasıyla beraber, QR kod okuyucu uygulamalarını kullanmaya başladık diyebiliriz. Bugün sizlere normalde iki boyutlu düzlemde kullanmaya alışageldiğimiz QR kodlarını 3 boyutlu yazdırmanın pratik bir yolunu göstereceğim.
Sonuçta elde edeceğimiz 3 boyutlu dosya stl formatında, yani 3d yazdırılabilir olacak. Kişisel masaüstü 3d yazıcılar son 10 yılda müthiş bir ivme kazanarak imalat sanayinde kendilerine yer edinmeye başladılar. Son yıllarda sıklıkla duyduğumuz 3. sanayi devrimi denilen deyimin tam ortasında 3d yazıcılar yer alıyor. Bazıları yapay zekanın daha önce geldiğini söyleyebilirler. Yapay zeka nedir? diye sorulduğunda akla çeşitli bilgisayar algoritmaları gelir. 3d yazıcı ise yapay zekaya sahip bir robottur. Yani kendisine söylenen objeyi yazdıran yada üreten bir robottur. Akıllıdır, çünkü aynı yapay zeka gibi bilgisayar algoritmaları(kodları) tarafından yönlendirilirler. Yapay zekadan bir tık öndedir, çünkü fiziksel bir çıktı üretir. Peki 3d yazıcı kendi kendine öğrenebilir mi? Bu sorunun cevabı onu yönlendiren algoritmanın bu işi yapabilmesine bağlıdır. Gelecekte yapay zeka algoritmalarının yüklendiği 3d yazıcılarla karşılaşırsak şaşırmalı mıyız? Bence şaşırmamalıyız. Yazının altında verdiğim İngilizce makaleyi okumanızı öneririm.
|
Geçmiş Yazılar
Eylül 2020
|
RSS Beslemesi
Hizmetlerimiz3 boyutlu baskı
3 boyutlu çizim |
Hakkımızda |
Destek |
|