Sanal gerçeklik (Virtual Reality = VR) teknolojisi , önümüzdeki beş yıla damgasını vuracak teknoloji olarak görülüyor. Bu kanı çoğu teknoloji meraklısının odağına yerleşmiş durumda. Son olarak Facebook'un Oculus Rift'i satın alması ve Microsoft'un da aralarında bulunduğu teknoloji devlerinin sanal gerçeklik gözlüklerini piyasaya sunmaya hazırlandıkları yolundaki haberler , konuyu iyice gündeme taşıdı. Sanal gerçelklik aslında görüntünün gerçek üç boyut olarak algılanmasından başka birşey değil. Burada gerçek üç boyuttan kastım , kafamızın hareketlerini de içine alan bir 3D ortamıdır. Yoksa sadece 3D görüntü yansıtan TV ekranları değil. Sanal gerçeklik vücudumuzu kullanmadan gerçek bir ortama transfer olmayı kapsıyor. Kendimizi sahnenin içinde görürken koltuğumuzda oturuyor veya yatıp , uzanmış olabiliriz. Bu konu ilk olarak Google Cardboard ile gündeme geldi. Kartondan yapılmış bu sanal gözlük sizi bulunduğunuz ortamın dışına taşıyarak , inanılması güç deneyimler yaşamanıza olanak veriyor. Bir akıllı telefonun basit bir mercek kutusunun önüne konulması ile oluşan Google Cardboard ile Dünya haritası üzerinde uçabilir , sevdiğiniz bir sanatçının konserini sahnede olduğunuz halde izleyebilirsiniz. Ya da bir lüks spor arabanın test sürüşünde test pilotunun yanında oturabilirsiniz. Bu sanal gözlük sayesinde kafanızı hangi yöne çevirirseniz orayı görmeniz size büyük bir özgürlük tanıyor. Gözlüklerin işlevsel olabilmesi için , görüntülerinde buna uygun teknikle çekilmiş olması gerekiyor. Sanal gözlükler sadece eğlence amaçlı değil , diğer amaçlarla da kullanılacak. Bunlardan bir tanesi sizi üç boyutlu ortama sokmasının getirdiği avantajı 3D modelleme işinde kullanmanıza olanak tanımasıdır. Bu konuda çalışmalar devam ediyor. Bunlardan bir tanesi VRClay denilen uygulama. Uygulama ile sanal ortama dalarak tıpkı bir heykeltraşın çamuru yoğurarak eserini meydana çıkarması gibi , sanal ortamda sanal bir kili Razer Hydra oyun kumandaları yardımıyla şekil vererek 3D modelinizi oluşturuyorsunuz. Henüz Beta aşamasında olan VRClay uygulamasını bilgisayarınıza indirip deneyebilirsiniz. Sadece Windows işletim sisteminde , bir sanal gözlük ve Razer Hydra kumandasıyla çalışan VRClay'in , gelecek zaman diliminde diğer veri girme araçlarıyla da uyumlu olacağı bildiriliyor. Son zamanlarda yaşanan tatsız olaylardan bir tanesi Irak'ta binlerce yıl geçmişe dayanan eserlerin malum terör örgütü tarafından tahrip edilmesiydi. Tarihçiler , müzeler ve duyarlı her insan bu tür olaylardan kesinlikle büyük bir üzüntü duyuyordur. Konuyla ilgili en önde gelen kuruluşlar olan müzelerin bir süredir , tarihi eserleri 3D dijital ortama aktararak yedeklemeye çalıştıklarını yazılarımda aktarmaya çalışmıştım. Bu kuruluşlardan en önemlileri Smithsonian ve British Museum'dur. Son günlerde bir dev daha konuyla ilgilenmeye başladı: Google. Google'ın bir süre önce (2001) başlattığı "Google Art Project" adındaki projesi , Dünya genelinde önemli eserleri bir araya getiriyor ve eserlerin haklarında gereken bilgileri toplayarak , kamunun bilgisine sunuyor. İşte bu proje kapsamında eserlerin 3D görselleri de toplanmaya başlandı. İlk etapta yüze yakın 3D modelin Google Art Projesine eklendiği görünüyor. Google'un potansiyeli ve projenin gelişme hızı dikkate alındığında bu arşivin internetin en önemli 3D tarihi eser kaynağı olma olasılığı var. Şimdilik 3D modeller sadece görüntülenebiliyor , indirilemiyor. Google'ın web tarayıcısı üzerinden çalışan 3D görüntüleyicisi modelleri şimdiye kadar hiçbir uygulamada görülmemiş tarzda ve oldukça hızlı bir şekilde açıyor.
Sinterleme yöntemiyle oluşturulan metal parçalarda en çok kullanılan malzeme çelik ve aluminyumdur. Uygun bir binder (yapıştırıcı) kimyasalla bir araya getirilen toz metal , kalıba basılarak parça oluşturulur.
Massachusetts'den Sinterhard adı verilen çalışma grubunun bir süredir çelik ve aluminyum tozlarını , masaüstü 3D yazıcılarda en çok kullanılan plastikler olan ABS ve PLA ile karıştırarak masaüstü 3D yazıcılar için uygun filament üretimi üzerinde çalıştığı söyleniyor. Sinterhard çalışma grubu 316 çeliği ve aluminyum üzerinde yaptıkları çalışmalardan olumlu sonuçlar almışlar. Yani normal sinterleme metodunda kullanılan "binder" denilen kimyasalın yerini burada ABS veya PLA plastiği alacak. Önümüzdeki zaman diliminde sosyal fonlama yoluyla kaynak arayışına girdikleri bildiriliyor. Sinterhard'a göre metal sinterleme işlemini son derece basitleştirecek olan bu yeni filamentler nedeniyle , artık eski yöntem sinterleme metodu tarih olabilir. Konuyla yeni tanışan kişiler , masaüstü 3D yazıcıların genelde prototipleme ve görsellik amaçlı kullanıldığını zannediyor. Oysa tamamıyla fonksiyonel bir çok ürün masaüstü 3D yazıcılarla üretilebiliyor. Bugünkü örneğimizde buna gerçek hayattan bir örnek vermek istiyorum: Tasarımcı ve Thingiverse kullanıcısı John Steuben aynı zamanda ABD donanması için bilimsel araştırmalar yapan bir kurumda doktora çalışmaları yapıyor. Çalışmalarından birinde üzerinde çalıştığı nesneye zarar vermeden (üzerinde iz bırakmadan) sıkılmasını sağlayacak bir aparata ihtiyacı olmuş. Böyle durumlara sanayide sıklıkla rastlanır. (hassas miller veya makina parçalarının sıklıkla sökülüp takılmaları gerekebilir). Steuben'in 3D yazıcılara da merakı olduğundan bildiğimiz ayarlanabilir yivli penseyi 3D yazıcıda plastik malzemeden yazdırmayı düşünmüş. Bu sayede hassas objesini sıkıştırırken üzerinde iz veya herhangi bir hasar oluşmayacağını hesaplamış. Aşağıda resimlerini gördüğünüz el aleti (pense), bir kişisel masaüstü 3D yazıcıda PLA plastiği kullanılarak yazdırılmış: Steuben , başka el aletleri üzerinde de çalışıyor. Ayarlı pensenin yumuşak olmasının yanında bir diğer önemli özelliği , kullanan kişinin tüm kuvvetini penseye uygulamasının mümkün olmasıdır. Yani metalden yapılan bir pense kadar işlevsellik sunabiliyor. Tek sakıncalı durum , pensenin küçük ölçekli yazdırılması durumunda sağlamlığından kaybetmesi durumuymuş.
Eğer siz de bu penseden bir tane yazdırmak isterseniz 3D dosyalarını Steuben'in Thingiverse sayfasında bulabilirsiniz. Masaüstü 3D yazıcılar için bünyesinde en çok modeli barındıran site halen Thingiverse. Halen diyorum , çünkü bir çok yeni ve eski web sitesi 3D modeller konusunda atak yaptı. Bir ara barındırdığı modellerin telif hakları nedeniyle kullanıcıların tepkisini çeken Thingiverse'ün yeni politikaları , geçen zaman içerisinde kullanıcılarında herhangi bir mağduriyet yaratmadığından aldığı tepkiler şimdilik yatıştı.
Bu sayfalarda zaman zaman beğendiğim 3D modellere yer veriyorum. Bu seferki konu başlığım , Mart 2015'in Thingiverse'de yeralan ve en beğenilen 3D yazdırılabilir modelleri oldu. Modellere bir de siz bakın , sizin en beğendiğiniz hangisi ? |
Geçmiş Yazılar
March 2023
|